“Ik hoop dat met onze lessen de drempel om hulp te bieden in een noodsituatie verlaagd wordt.”
Vrijwilliger in Beeld – Lineke Derks – Gastdocent
Lineke, wie ben je?
Ik ben Lineke Derks, 31 jaar en woon met vriend en kat in Eindhoven. Ik hou van boulderen (dat is klimmen tot 4,5 meter, zonder touw maar met mat). Dat doe ik 3 a 4 keer per week. Daarnaast ben ik aan het trainen voor de Nijmeegse Vierdaagse.
Wat doe je bij het Rode Kruis?
Ik ben nu ruim een jaar actief als Educatie Voorlichter. Ik geef gastlessen EHBO voor het basisonderwijs en ben gastdocent/spelleider voor de Humanity Game voor het voortgezet onderwijs.
Hoe kwam je bij het Rode Kruis?
Ik werk momenteel fulltime als senior data analist bij de Nederlandse Hart Registratie. Daarvoor zit ik heel veel achter de computer. Dat is leuk werk, maar ik was op zoek was naar een manier waarop ik verbinding kon houden met het onderwijs. Hiervoor was ik namelijk biologiedocent voor HAVO en VWO. Ik mis het lesgeven en het contact met leerlingen. Dus nu ben ik naast mijn baan als vrijwilliger gastdocent voor onder andere EHBO-lessen.
Wat is je achtergrond?
Ik studeerde af als epidemioloog in de biomedische wetenschappen. Tijdens mijn masteropleiding wist ik nog niet precies wat ik daarna wilde. Ik ben toen een tweede masteropleiding gaan doen. Het werd erg gestimuleerd om je onderwijsbevoegdheid te halen, omdat je als docent tegenwoordig universitair geschoold moet zijn en niet veel academici het onderwijs in wilden. Zo heb ik mijn tweede master gehaald en een aantal jaar als biologiedocent voor de klas gestaan. Dat was heel leuk maar redelijk beperkt wat je daarmee kunt bereiken. De uitdaging zat ‘m voor mij vooral in het lesgeven aan de verschillende leerjaren, maar ook die heb je op een gegeven moment allemaal een keer meegemaakt. En toen dacht ik: “nu kan ik nog iets anders doen”. Daarom koos ik ervoor om uit het onderwijs te stappen en een functie te zoeken binnen mijn eerste studierichting. Zodoende ben ik bij de Nederlandse Hart Registratie terecht gekomen.
Was mis je precies?
Het enthousiasme van kinderen voor bepaalde onderwerpen. En de verbazing die je kunt opwekken, zeker met een vak als biologie of een EHBO-les.
Het is leuk om een kijkje te krijgen in hun belevingswereld en dat je daar onderdeel van mag uitmaken. Maar ook dat je ze kunt proberen voor te bereiden op situaties die ze misschien gaan tegenkomen in hun leven. Ik hoop dat met de lessen die we geven, de drempel om hulp te bieden in een noodsituatie verlaagd wordt.
Die EHBO-lessen vinden vooral plaats in het basisonderwijs, dat is een heel andere doelgroep
Klopt, ik heb natuurlijk wel aan brugklassen lesgegeven, maar leerlingen uit groep 6 zijn nog echt heel jong. Dat was best wel even wennen.
Ik denk wel dat ik een voordeel heb met mijn onderwijservaring. Ik heb in de gaten wat er in een klas gebeurt, dat sommige leerlingen geen aandacht hebben voor het verhaal of dat ze alleen maar fysiek aanwezig zijn. En ik weet bijvoorbeeld hoe ik mijn stem kan gebruiken. Dat werkt voor alle leerlingen, ongeacht hun leeftijd.
Basisschoolleerlingen kunnen zich wat minder lang concentreren dus je moet veel wisselende dingen doen, niet te lang blijven praten. De gastlessen die het Rode Kruis heeft ontwikkeld sluiten daar heel erg goed bij aan.
En de Humanity Game?
Dat is een lesprogramma, een spel, waarmee de leerlingen gevraagd worden na te denken over hun eigen hulpbereidheid en het herkennen van hulpsituaties. Kun je zulke situaties überhaupt herkennen? Heb je in de gaten wanneer iemand hulp nodig heeft en wat ga je dan doen? Waarom ga je wel of niet helpen? Als je niet wilt helpen, waarom dan niet? Zijn er mensen die wel helpen, en waarom doen zij dat wel? Die discussies wil je aanzwengelen tijdens zo’n Humanity Game.
Soms bedenken leerlingen alternatieven om wel te helpen, op een manier die toch goed voelt. Bijvoorbeeld als je niet je telefoon wilt afgeven aan iemand die dringend moet bellen. Dat je dan zelf het nummer intoetst en de telefoon op de speaker zet, zodat de hulpvrager toch zijn gesprek kan voeren.
Je verzorgt dus meer EHBO-lessen dan Humanity Games?
Ja, daar is meer vraag naar. Er zijn meer scholen die zich aanmelden voor EHBO-lessen dan voor de Humanity Games. Als scholen zich niet aanmelden, kun je ook geen lessen geven. Ik vind dat wel jammer, want ik denk dat het op heel veel middelbare scholen goed zal passen. Het biedt in ieder geval mogelijkheden tot groei, want hier valt best nog winst te behalen. Het is dus belangrijk om ook die lessen onder de aandacht te brengen.
Weten scholen wel dat het mogelijk is?
Dat weet ik eigenlijk niet. Promotie van het lesaanbod is niet mijn taak. Ik weet wel dat er regio’s zijn waar het Rode Kruis veel meer op middelbare scholen komt dan in onze regio het geval is. Maar wij zijn natuurlijk ook nog maar relatief kort gestart met het Educatie Team en tijdens corona heeft alles sowieso stilgelegen.
Hoeveel EHBO-lessen geef je?
Ik geef regelmatig een les. Eerst waren we maar met vier gastdocenten, dus toen was de frequentie best hoog. Het is fijn dat we nu met wat meer gastdocenten zijn. Nu voel ik me iets minder bezwaard als ik een keer zeg dat ik niet kan.
Voor mezelf heb ik bepaald dat ik een les per maand voldoende vind naast mijn fulltime baan. Dan ben ik meestal een halve dag op een school bezig. Ik vind alleen zonde als we “nee” moeten verkopen aan een school die interesse heeft, dus dan doe ik het soms toch vaker.
Meestal geven we EHBO-lessen met twee docenten. Je kunt elkaar aanvullen en voorbeelden geven. Ik denk ook dat het voor leerlingen interessanter is als niet steeds dezelfde persoon aan het praten is. Dat geeft afwisseling in de les en dat maakt dat het gemakkelijker om de aandacht erbij te houden. En je kunt de oefeningen op elkaar voordoen als slachtoffer en hulpverlener.
Maar als het moet kan ik het ook prima in mijn eentje, zeker omdat ik al de nodige leservaring heb. Het is alleen net iets gemakkelijker en ook gezelliger als je met zijn tweeën bent. De leerkracht van de school is trouwens wel altijd in het lokaal aanwezig om orde te houden. Dat is niet onze taak en hij of zij kent natuurlijk ook alle leerlingen.
Heb je ooit iets hilarisch meegemaakt tijdens een EHBO-les?
Jawel, de leerlingen krijgen pleisters uitgereikt om mee te oefenen. Er was één leerling die dacht dat het wel heel stoer was om die pleister op zijn oog te plakken. Toen hij hem er weer van af moest halen ging dat niet zo soepeltjes. Ik was mijn verhaal aan het vertellen en had allang gezien dat hij aan het struggelen was met die pleister. Op een gegeven moment viel ik dus stil en die jongen werd helemaal rood, omdat hij die pleister er niet van af kreeg. De klas vond het wel grappig: “kijk hem nou!” Nou plakken die pleisters niet zo sterk dat hij zijn hele ooglid ermee van af trok, maar prettig vond hij het niet. Zijn reactie was dan ook: “oké dat doe ik dus nooit meer!”
Waar ben je trots op?
Ik ben erg trots dat wij, ondanks dat wij klein begonnen zijn, in zo’n korte tijd een betrouwbaar en goedlopend Educatie Team hebben neergezet. En dat ik daar onderdeel van mag zijn.
Tekst: Nicolette van Heesch
