Stel er gebeurt een ramp. Dan is het ziekenhuis vaak de eerste plek waar mensen naartoe gaan voor hulp en veiligheid. Best logisch. Alleen als daar de waterkwaliteit slecht is, dan is dat juist de plek waar mensen pas écht ziek worden. Daarom is schoon water in ziekenhuizen prioriteit één in onze hulpverlening bij een ramp.
Overstromingen, aardbevingen, droogte en andere natuurrampen: allemaal kunnen ze binnen een mum van tijd mensen afsnijden van hun watervoorziening. En dat is een groot probleem: door het gebrek aan schoon drinkwater kunnen dodelijke ziekten snel verspreiden.
Water en natuurrampen
Ook bij een ramp, moét je als mens namelijk drinken. Zonder water kunnen we immers niet overleven. Dan kunnen mensen niet anders dan van besmette waterbronnen drinken, zoals rivieren, meren en vijvers. Hierdoor lopen zij meer risico om door water overgebrachte ziekten op te lopen. Deze ziekten zijn vaak een groot probleem in gebieden die veel te maken krijgen met natuurrampen. Doordat ze zich snel verspreiden, ligt een epidemie als snel op de loer. Geen schoon drinkwater kan leiden tot gezondheidscrises die in sommige gevallen nog gevaarlijker zijn dan de ramp zelf.
Neem bijvoorbeeld de recente aardbeving in Syrië en Turkije. De aardbeving zorgde er niet alleen voor dat honderdduizenden mensen dakloos werden, maar ook dat veel mensen de toegang tot schoon water verloren. Vooral in Syrië, waar het watersysteem in veel delen van het land al beschadigd en verouderd was, kreeg de waterinfrastructuur een vernietigende klap. Het gebrek aan schoon water zorgt voor een groot gezondheidsrisico. Alsof de ellende na de aardbeving nog niet erg genoeg is, is na de ramp het aantal choleradoden in het noordwesten van Syrië flink gestegen. Er wordt zelfs gevreesd dat dit nog verder zal oplopen.
Ziek worden in een ziekenhuis
Onze eerste prioriteit bij een ramp is daarom: toegang tot schoon water regelen. En dan vooral in ziekenhuizen. Dit is namelijk een plek die na een ramp overvol raakt met mensen die verzwakt zijn door ziekte en verwondingen. Zij hebben al een verminderd immuunsysteem. Als er vervolgens geen toegang is tot veilig water, kunnen ziekenhuizen broeinesten worden van ziekteverwekkers. Dit kan leiden tot een uitbraak van infectieziekten, zoals cholera, die zich snel kunnen verspreiden onder de bevolking. Om dit te voorkomen, is de toegang tot veilig water in een ziekenhuis één van de eerste dingen die we regelen bij een ramp.
De klimaatcrisis is een watercrisis
Door klimaatverandering neemt het risico op rampen toe, en daarmee staat ook de beschikbaarheid en de kwaliteit van water steeds verder onder druk. Klimaatverandering zorgt namelijk voor extremer wordende weersomstandigheden, zoals lange periodes van droogte, extreme regenval of overstromingen. Zulke natuurrampen beschadigen de infrastructuur voor de watervoorziening en brengen te toegang tot schoon water in gevaar. Nu al hebben ongeveer vier op de tien mensen wereldwijd te maken met waterschaarste.
Om dit probleem te bespreken en aan te pakken, zal het Rode Kruis, samen met VN-lidstaten en partners aanwezig zijn op de VN Waterconferentie 2023 (22 t/m 24 maart). Op de conferentie zal besproken worden hoe de wereld er samen voor kan zorgen dat er tegen 2030 schoon water en veilige sanitaire voorzieningen zijn voor iedereen.
Het Rode Kruis en water
Het Rode Kruis helpt gemeenschappen om te gaan met waterrisico’s en -gevaren. Dat doen we tijdens noodsituaties, maar ook op lange termijn om de meest kwetsbare gemeenschappen weerbaarder te maken tegen klimaatverandering.
