Helpen op een eiland vol verwoesting: de uitdagingen van Sint-Maarten
Orkaan Irma heeft nog geen dag nodig om over Sint-Maarten te trekken. Maar de verwoesting die ze aanricht, heeft verstrekkende gevolgen in de maanden daarna. Dit zijn de uitdagingen bij eerste hulp na een orkaan.
Zonder kaarten kom je niet ver
Het eerste probleem dient zich al aan voordat Irma überhaupt in de buurt is. De bestaande kaarten van Sint-Maarten blijken niet actueel. Huizen en wegen ontbreken op veel plekken.
Dat maakt het moeilijker om te helpen na de orkaan. Zonder gebouwen op de kaart kun je immers niet inschatten hoeveel mensen in een gebied wonen. En zonder wegen weet je niet hoe je overal moet komen.
En dus worden de hulptroepen ingeschakeld. Vrijwillige mappers gaan op internet aan de slag. Ze zetten nog vóór Irma aan land komt meer dan 5600 gebouwen en 200 kilometer weg op de kaart.
Sep5-6th #SintMaarten #SaintMartin were mapped overnight with 5638 new buildings. We now use this map to place incredible #Irma destruction pic.twitter.com/JoURMxwohA
— 510 (@510global) September 12, 2017
Verbinding verbroken
Als Irma over Sint-Maarten trekt, is ze een orkaan van de zwaarste categorie geworden. Sterke rukwinden verwoesten gebouwen. De communicatiemast van het eiland komt naar beneden, waardoor alle contact weg valt.
Ook satelliettelefoons bieden in eerste instantie geen uitkomst door zware bewolking boven Sint-Maarten. Vanuit Nederland kunnen we daardoor de schade niet inschatten. Beoordeel dan maar eens welke hulp er nodig is en hoe die op het eiland moet komen.
Kort na de orkaan vliegt Defensie over Sint-Maarten. De foto’s die ze publiceren laten de ravage op het eiland duidelijk zien.
Logistieke tegenspoed
Nog voor Irma arriveert, leggen we voorraden voedsel, water en dekzeilen aan op Curaçao. Dat blijkt een verstandige keus: het Rode Kruis-gebouw op Sint-Maarten is niet opgewassen tegen het natuurgeweld. Hadden de goederen daar gelegen, dan waren ze zwaar beschadigd geweest.
Het betekent echter wel dat de voorraden nog over water en door de lucht naar Sint-Maarten moeten, maar dat kan slechts mondjesmaat. Het vliegveld en de haven van het eiland hebben de volle laag gekregen en zijn maar heel beperkt te gebruiken.
Current situation at #SXM Princess Juliana International Airport Sint Maarten…. #Irma #HurricaneIrma via @CuraChronicle pic.twitter.com/JPeUItEOKr
— DutchSpace (@DutchSpace) September 6, 2017
Pas na een aantal dagen wordt het vliegveld hersteld. We weten een eigen vliegtuig te charteren om noodvoorraad en vervoersmiddelen in te vliegen.
Tot het Rode Kruis-gebouw hersteld is, slapen hulpverleners in een voormalige jeugdgevangenis. Niet van alle gemakken voorzien maar wel erg functioneel en een voorbeeld van de improvisatie die nodig is na een ramp.
Lokale teams maken orkaan ook mee
Veel lokale Rode Kruis-vrijwilligers zijn zelf ook slachtoffer van orkaan Irma. Van de 40 vrijwillige hulpverleners zijn er daardoor maar 11 inzetbaar. Versterking komt maar moeilijk hun kant op door de beschadigde zee- en luchthaven. De eerste dagen is de situatie op Sint-Maarten bovendien regelmatig onduidelijk en onveilig.
Ook als de hulpverleners eenmaal op pad kunnen, blijft vervoer lastig. Wegen zijn onbegaanbaar en er zijn nauwelijks auto’s en benzine te krijgen. Het werk wordt nog eens bemoeilijkt door orkanen José en Maria die de aanvoer en distributie van hulpgoederen stilleggen.
Bijna surrealistisch. Boten zijn vanuit zee de weg op geslingerd #Irma #SintMaarten pic.twitter.com/VB4qGvdhbh
— Iris van Deinse (@irisvandeinse) September 12, 2017
Versterking
Zodra de ergste communicatie- en logistieke problemen zijn opgelost, arriveren de hulptroepen op het eiland. Experts houden zich bezig met schoon drinkwater en opsporing van vermisten. Anderen brengen de schade in kaart met drones.
Er worden ook meer vrijwilligers ingevlogen, die gelijk de handen uit de mouwen steken en hulpgoederen uitdelen.
Een groep hulpverleners uit Curaçao stapt op het vliegtuig naar Sint-Maarten
Uitdagingen blijven
91% van de gebouwen op Sint-Maarten is beschadigd en bijna een derde is verwoest. Veel mensen op het eiland zijn afhankelijk van toerisme, dat door de schade wegblijft. Het zal nog lang duren voordat alles weer is opgebouwd en de economie zich kan herstellen.
Tot die tijd focussen wij ons op hulp aan de meest kwetsbaren. Dat doen we bijvoorbeeld door schoolmaaltijden uit te delen op 17 scholen, zodat kinderen gezond eten en hun ouders meer tijd hebben voor werk en wederopbouw. Begin december starten we een programma met tegoedbonnen voor gereedschap en bouwmateriaal.
