Het Ebolavirus in Afrika
Laatste update: 21 juni 2021
Ebola is een ernstige infectieziekte die in de afgelopen jaren veel slachtoffers heeft gemaakt in Afrika. Met name de Democratische Republiek Congo (DRC), Guinee, Liberia en Sierra Leone zijn daarbij getroffen. Meer dan de helft van de patiënten overlijdt aan de ziekte.
Het is een aantal keren gelukt om ebola-uitbraken in te dammen. In februari 2021 werd bekend dat de ziekte opnieuw slachtoffers eiste in Guinee en de DRC. Hulpverleners van het Rode Kruis kwamen direct in actie om verspreiding van ebola tegen te gaan. Inmiddels zijn Guinee en de DRC ebolavrij verklaard.
2
tot 21 dagen duurt het tot de ziekte-verschijnselen bij de ebola-patiënt zich openbaren
Wat is ebola?
Ebola is een ernstige infectieziekte die wordt veroorzaakt door een virus dat bloedingen in je lichaam veroorzaakt. Het virus kan de mens bereiken door het slachten en eten van een ziek dier. De ziekte komt vooral voor in landen in Midden-Afrika.
Als je besmet bent, treden de symptomen binnen 2 tot 21 dagen op. Patiënten kunnen anderen besmetten via direct contact met lichaamssappen als bloed, ontlasting, urine, sperma, braaksel en zweet.
Hoe eerder een ebolapatiënt de juiste zorg krijgt en in de gaten wordt gehouden door gezondheidsprofessionals, hoe groter de overlevingskans is. Belangrijk is dat contact met de lichaamssappen van de patiënt wordt vermeden om verdere besmettingen te voorkomen.
Opvallend is dat het virus vaak wordt overgedragen tijdens begrafenissen. Bij het traditionele ritueel is er namelijk veel contact met de lichamen.
Geen nieuwe ziekte
De eerste gedocumenteerde ebola-uitbraken werden in 1976 ontdekt in Soedan en Zaïre (destijds de naam van de Democratische Republiek Congo). De grootste epidemie ooit vond plaats in de West-Afrikaanse landen Liberia, Guinee en Sierra Leone. Daar overleden tussen december 2013 en begin 2016 meer dan 11.000 mensen aan de gevolgen van het virus. De ebolacrisis in de Democratische Republiek Congo die begon in augustus 2018, kostte al aan meer dan 1.600 mensen het leven.
Wat gebeurt er als iemand ebola heeft?
Symptomen van ebola
Ebola begint meestal met klachten als hoofd- en spierpijn, extreme zwakte en vermoeidheid. De klachten gaan gepaard met braken en diarree. Het meest kenmerkende van de ziekte zijn de ontstekingen van kleine bloedvaatjes die in sommige gevallen ontstaan. Gevolg: bloedingen op verschillende plaatsen in het lichaam.
Diagnose van ebola
Om vast te stellen of iemand ebola heeft, wordt onder andere de lichaamstemperatuur opgemeten. Als mensen in risicogebieden koorts hebben, kunnen ze in tijdelijke quarantaine worden geplaatst.
De incubatieperiode duurt 2 tot 21 dagen. In die tijd wordt het virus niet overgedragen. Als iemand tijdens die periode ziekteverschijnselen krijgt, kan aan de hand van bloedonderzoek worden bepaald of hij of zij besmet is.
Mensen die in direct contact zijn geweest met besmette personen, worden gemonitord. Zo wordt in de gaten gehouden of zij besmet zijn.
Behandeling
Patiënten worden geïsoleerd verzorgd en behandeld op speciaal ingerichte afdelingen. Maar omdat er nog geen goede behandeling is, overlijdt meer dan de helft van de ebolapatiënten.
Mensen die in direct contact zijn geweest met besmette personen, worden gemonitord. Zo wordt in de gaten gehouden of zij besmet zijn.
Hoe wordt ebola bestreden?
Om te voorkomen dat ebola zich verspreidt, zijn allerlei maatregelen nodig. We kunnen bijvoorbeeld besmettingspreventie inzetten, ebolachecks uitvoeren, de contacten van ebolapatiënten opsporen en veilige begrafenissen verzorgen.
Vaccins
Vaccins voor bescherming tegen ebola zijn in ontwikkeling. Ze zijn al gebruikt om de verspreiding van ebola tegen te gaan in Guinee en de Democratische Republiek Congo (DRC).
Er bestaat een nog experimenteel vaccin met de naam rVSV-ZEBOV dat in Congo is toegediend aan 163.000 mensen. Het vaccin lijkt in 95% van de gevallen effectief.
Hoewel onderzoeken aantonen dat het vaccin veilig is en beschermt tegen het ebolavirus, is meer wetenschappelijk onderzoek nodig. Daarom krijgen op dit moment alleen contacten van ebolapatiënten het vaccin toegediend. Denk bijvoorbeeld aan familie, artsen en verpleegkundigen.
Wat doet het Rode Kruis tegen ebola?
- We verzorgen veilige begrafenissen, zodat nabestaanden van een ebolapatiënt niet besmet kunnen raken.
- We testen mensen met ziekteverschijnselen op ebola.
- We desinfecteren gebouwen.
- We bieden psychosociale ondersteuning.
- We geven voorlichting over het virus. Dat blijkt een hele uitdaging, want over de levensgevaarlijke ziekte gaat veel onjuiste informatie rond.
12.700
veilige en waardige begrafenissen werden door het Rode Kruis uitgevoerd