Word vrijwilliger Doneer

Alleen naar vuurwerk kijken kan al gevaarlijk zijn: zo ben je goed voorbereid op oud en nieuw

Geplaatst op 28 december 2023

Drie, twee, één: gelukkig nieuwjaar! Maar terwijl je met je familie naar het vuurwerk kijkt en gezellig proost op een mooi jaar, zit een ongeluk in een klein hoekje. De meeste Nederlanders hebben namelijk geen idee wat ze moeten doen als ze vuurwerk in hun oog of op hun hand krijgen. Met deze tips ben jij wél goed voorbereid op ongelukken tijdens oud en nieuw.

Hoe voorkom je vuurwerkletsel met oud en nieuw?

  • Steek het vuurwerk niet los in je jas- of broekzak of in een openstaande tas.
  • Draag een veiligheids-/vuurwerkbril en zorg dat omstanders er ook een dragen. Gebruik daarnaast oordoppen om je gehoor te beschermen.
  • Zet je siervuurwerk stabiel neer. Tegenwoordig worden vuurpijlen verkocht in combinatie met een lanceerstandaard, waarmee verschillende soorten pijlen op een veilige manier kunnen worden afgestoken. Gebruik je toch een wijnfles? Vul deze dan voor de helft met zand. Vuurwerkpotten staan stabiel als je ze vastzet tussen twee stenen.
  • Gebruik een aansteeklont of sigaret om je vuurwerk aan te steken. Géén aansteker of lucifers: hiermee kun je de lont per ongeluk halverwege aansteken en heb je geen tijd om weg te komen.
  • Steek nooit vuurwerk uit de hand af. Dit is heel gevaarlijk en kan zorgen voor ernstig letsel.
  • Laat omstanders minstens 8 tot 15 meter afstand houden.
  • Steek vuurwerk dat niet is ontploft nooit opnieuw aan. De lont is waarschijnlijk veel korter geworden en gaat daarmee veel sneller af.

Vuurwerkletsel in je oog

Vuurwerk springt, schiet in het rond en stuitert. Daardoor kan alleen naar vuurwerk kijken al gevaarlijk zijn. Het blijkt zelfs dat van alle mensen die letsel oplopen tijdens oud en nieuw, ongeveer de helft omstanders zijn. Zet daarom altijd een vuurwerkbril op en doe dit ook bij kinderen. Krijgt iemand vuurwerk in zijn oog, maar zijn er verder geen verwondingen? Check dan eerst of het oog nog intact is.

  • Is het oog nog intact en de pupil rond, dan moet buskruit eruit. Trek het onderste ooglid zachtjes naar beneden, laat het slachtoffer omhoog kijken en spoel het oog met lauw water (druppelend). Neem daarna contact op met de huisarts(enpost).
  • Is het oog niet intact (vervormde pupil, bloed in het oog)? Bel dan 112 en volg de aanwijzingen van de meldkamercentralist op.

Sterretjes zijn ook vuurwerk

Sterretjes voor kinderen? Beter van niet! Sterretjes zijn niet zo onschuldig als ze lijken. Deze flikkerende vuurvonkjes leiden zelfs tot de meeste ongelukken bij klein vuurwerk. Omdat de vuurdeeltjes heel klein zijn voelen ze als speldenprikjes, maar het hart van het vuur kan wel 1100 graden heet worden. Pas dus op met synthetische kleding en pak nooit zomaar een sterretje dat net is uitgebrand in het midden vast.

vuurwerkletsel oud en nieuw
Steek nooit vuurwerk uit je hand af. Dit is heel gevaarlijk en kan zorgen voor ernstig handletsel.

Verloren vingers of handen

Behalve ogen gaan er ook iedere jaarwisseling weer vingers en handen verloren door vuurwerk. Zie je zoiets gebeuren, probeer dan ondanks de heftige situatie het hoofd koel te houden en volg deze stappen:

  • Bel direct 112.
  • Wikkel vervolgens de geamputeerde vinger of hand in een steriel compres of verband.
  • Stop het geheel in een droge plastic zak en leg die zak in een bak met ijskoud water.
  • Geef deze zak mee aan de ambulance; misschien kunnen ze de vinger of hand er in het ziekenhuis weer aanzetten. Oefen intussen druk uit op de wond tot de ambulancemedewerkers het van je overnemen.

Brandwonden tijdens oud en nieuw

Hete olie over je hand heen krijgen bij het oliebollen bakken. Ongemerkt met je mouw in een brandende kaars hangen. Een vuurpijl die van koers verandert. Bij oud en nieuw kan het helaas gebeuren dat je een brandwond oploopt.

  • Koel de verbrande huid, gedurende 10 tot 20 minuten, met lauw water.
  • Verwijder direct de kleding, voor zover die niet aan de wond plakt, zodat de verbrande huid beter kan koelen.
  • Bel of laat 112 bellen bij ernstige of uitgebreide brandwonden.
  • Dek een brandwond af met niet-klevend verband (snelverband) of met laagjes plastic (huishoudfolie)

Ga je oliebollen bakken? Hou dan een blusdeken in de buurt. Brandende olie blus je niet met water.

Altijd EHBO-tips bij de hand

Direct weten wat je moet doen bij oogletsel door vuurwerk, maar ook in andere noodsituaties? Bijvoorbeeld bij een brandwond of als iemand bewusteloos is? Met de gratis EHBO-app heb je altijd de juiste tips bij de hand. Ook kan je je abonneren op onze nieuwsbrief, zodat je maandelijks op de hoogte blijft over EHBO-tips en nieuwtjes.

Wil je meer weten over EHBO en gezondheid?