6 augustus 1945. De wereld ziet voor het eerst de allesvernietigende kracht van kernwapens. In Hiroshima en Nagasaki zijn zelfs vandaag nog de gevolgen van de atoomaanval merkbaar.
Anno 2018 zijn kernwapens tot duizend keer sterker dan de bommen van 1945. En hoewel er minder kernwapens zijn dan net na de Koude Oorlog, is het gevaar nog niet geweken. Sterker nog, sommige landen investeren flink in de modernisering van kernwapens.
mensen worstelen nog dagelijks met de nasleep van de atoomaanvallen op Japan
Kernwapens zijn massavernietigingswapens die gebruikmaken van de energie die is opgeslagen in atoomkernen. In de kern van atomen liggen nucleaire stoffen zoals uranium en plutonium opgeslagen.
Door die kern te splijten en te fuseren komt enorm veel energie vrij: een kernexplosie. Zelfs kleine kernwapens zijn krachtiger dan “gewone” bommen en raketten.
Bij zo’n explosie komen hitte, schokgolven en straling vrij. Gebouwen en infrastructuur worden weggevaagd, mensen verbranden door de hitte of lopen levenslange aandoeningen op door de straling. Op deze interactieve kaart kun je zien wat het effect van een kernwapenexplosie is op steden wereldwijd.
ICRC – De effecten van een kernexplosie.
We leven in een tijd waarin de nucleaire spanningen in de wereld voortdurend oplopen. Maar als je kijkt naar de gevolgen van een kernaanval, is de wereld een stuk beter af zonder deze wapens. Hier zijn vier redenen waarom.
Het bestaan van kernwapens vormt op zichzelf al een bedreiging. Een storing, ongeluk, cyberaanval, vals alarm en verkeerd geïnterpreteerde informatie kunnen al leiden tot een nucleaire ramp. Daarom staat het Rode Kruis achter een algeheel verbod op kernwapens.
Het Rode Kruis is altijd neutraal. Het standpunt over kernwapens is dan ook geen politiek standpunt. Met dit standpunt neemt het Rode Kruis het nadrukkelijk op voor de mogelijke slachtoffers van een kernwapenaanval. De gevolgen voor hen zijn zó groot dat een verbod op deze nucleaire wapens echt nodig is.
Waarschuwing: sommige van deze beelden kunnen als schokkend worden ervaren. Zeventig jaar na de atoombommen op Hiroshima en Nagasaki hebben mensen nog altijd te maken met de gevolgen ervan. Het Japanse Rode Kruis ervaart dit dagelijks in haar ziekenhuizen.
In de loop van de jaren zijn er meerdere verdragen getekend over het gebruik van kernwapens. Eén van de belangrijkste is het Non-Proliferatieverdrag van 1968. Daarin staat dat slechts vijf landen (de Verenigde Staten, Rusland, China, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk) kernwapens mogen bezitten. Zij zijn verplicht om hun arsenaal te verminderen en mogen kennis en materialen voor het maken van kernwapens niet verspreiden.
Een paar andere landen hebben het Non-Proliferatieverdrag niet ondertekend en bezitten op dit moment ook kernwapens.
Nucleaire wapens zijn de enige massavernietigingswapens die nog niet verboden zijn. Maar in 2017 werd met een nieuw internationaal verdrag de eerste stap gezet naar een algeheel verbod.
85% van de Nederlanders vindt dat de Nederlandse overheid een internationaal verbod op kernwapens moet tekenen. Dat blijkt uit een onderzoek van het Rode Kruis. Op 7 juli 2017 zetten 122 landen een historische stap richting een kernwapenvrije wereld, door vóór zo’n verbod te stemmen.
Nederland, ook aanwezig, stemde als enige tegen. Het Rode Kruis roept de Nederlandse overheid op om elke betrokkenheid bij kernwapens voor eens en altijd te beëindigen.
Op de website van ICAN kun je zien wat de huidige status van het kernwapenverbod is.
Een algeheel verbod op kernwapens krijgen is ingewikkeld en duurt lang. Maar er zijn ook andere internationale regels die het gebruik van kernwapens verbieden.
Het Humanitair Oorlogsrecht (HOR) is het internationaal recht dat gaat over oorlogsvoering. Het wil de schadelijke gevolgen van oorlog zoveel mogelijk beperken. Als je kijkt naar kernwapens, zie je al snel dat deze nooit aan de regels van het Humanitair Oorlogsrecht kunnen voldoen.
In een gewapend conflict mag je op militairen van de vijand schieten. Maar het is verboden om daarvoor wapens te gebruiken die overbodig letsel of onnodig leed veroorzaken. Het doden of verwonden van de vijand moet worden vermeden als dat mogelijk is.
Het gebruik van een kernwapen heeft ernstige medische gevolgen voor burgers én vijandelijke strijders, ook generaties na de inzet van het wapen. Daardoor veroorzaken kernwapens altijd overbodig letsel en onnodig leed.
Alle partijen in een gewapend conflict moeten altijd onderscheid maken tussen burgers en strijders, en burgerobjecten en militaire doelen. Alleen militairen en militaire doelen mogen worden aangevallen. Bij een kernaanval is het vrijwel onmogelijk om dit onderscheid te maken.
Soms is het bij een militaire aanval niet te voorkomen dat er burgerslachtoffers vallen. Maar bij een aanval mag het aantal burgerdoden en de schade aan burgerobjecten nooit groter zijn dan wat gerechtvaardigd is door het militaire doel.
Bij elke militaire operatie moet je dus kiezen voor de middelen en methoden die de minste burgerlevens eisen en schade aan burgerobjecten veroorzaken. Maar de gevolgen die een kernaanval veroorzaakt zijn immens. Het aantal burgerlevens dat zo’n aanval eist, kan nooit gerechtvaardigd worden door wat voor militair doel dan ook.
Bij een conflict moeten hulpverleners snel en ongehinderd doorgang hebben, zodat ze de mensen kunnen helpen die dat nodig hebben. Door de dodelijke straling na het gebruik van een kernwapen is dit onmogelijk.
In een conflict mogen de strijdende partijen geen middelen gebruiken die omvangrijke, langdurige en ernstige schade aan het milieu kunnen toebrengen. Zowel bij de atoombomaanvallen op Japan, als bij latere testen van kernwapens, is gebleken dat deze wapens ernstige gevolgen hebben voor het milieu.
Daarnaast is het verboden om onmisbare objecten voor het overleven van de burgerbevolking, zoals landbouwgebieden, aan te vallen. Dit is vrijwel niet te vermijden bij een kernaanval.
Historisch nieuws! 122 landen stemden vandaag vóór een verbod op #kernwapens. Nederland stemde als enige tegen: https://t.co/85Ah1gUyiA pic.twitter.com/fyGPTWFY8G
— Rode Kruis (@RodeKruis) July 7, 2017
070 - 44 55 888
Rode Kruis hulplijn
070 - 44 55 678
Ma-Do 08:30-21:00
Vr 08:30-17:00
Za 10:00-14:00
06 5781 3499
contactcenter@redcross.nl
Anna van Saksenlaan 50
2593 HT Den Haag
Postbus 28120, 2502 KC Den Haag
RSIN / fiscaal nummer: 003014022