Je hebt het ongetwijfeld gezien of gelezen: de situatie bij het aanmeldcentrum voor asielzoekers in Ter Apel is verschrikkelijk. Waarom lost het Rode Kruis de problemen in Ter Apel eigenlijk niet op? En wat doen we dan wel? Ingewikkelde vragen over asielopvang.
1. Waarom kan het Rode Kruis het probleem met de huisvesting van asielzoekers niet oplossen?
Het opvangen van asielzoekers is de verantwoordelijkheid van de overheid. Die is verplicht om mensen die asiel aanvragen, een dak boven het hoofd te geven en te zorgen dat ze hun asielprocedure kunnen doorlopen. Dat is een proces dat altijd goed geregeld moet zijn, overal, iedere dag. Daar hebben mensen recht op. Het Rode Kruis kan en wil deze verantwoordelijkheid niet overnemen van de overheid.
Het Rode Kruis is een noodhulporganisatie. We zien dat het de overheid op dit moment niet lukt om steeds op tijd voor voldoende humane opvangplekken te zorgen. Hierdoor dreigen asielzoekers op straat te moeten slapen en hebben zij geen toegang tot bijvoorbeeld eten, drinken, sanitaire voorzieningen en medische zorg.
Dat vinden we verschrikkelijk en daarom ondersteunen we op dit moment op veel plekken in Nederland bij de asielopvang en bieden we andere vormen van hulp om noodsituaties te verhelpen of voorkomen. We maken ons enorm zorgen om de omstandigheden waarin mensen moeten leven. We vinden het dan ook heel belangrijk dat de overheid snel zorgtvoor een structurele oplossing.
2. Mensen moeten nu buiten slapen, dat kan toch niet?
Dat vinden wij ook. Daarom dringen we er continu bij de overheid op aan om snel actie te ondernemen en de opvang van asielzoekers beter te regelen. Wij vinden dat er voldoende opvangplekken moeten zijn, die voldoen aan humanitaire standaarden. Dit wil zeggen dat mensen ten minste voldoende eten en drinken moeten hebben, een veilige verblijfsruimte, een bed en een beetje privacy. En we roepen op om een tweede aanmeldcentrum te openen, zodat de druk op het aanmeldcentrum in Ter Apel afneemt.
3. Kan het Rode Kruis dan helemaal niets doen voor asielzoekers?
Zeker wel. We zijn in het hele land volop bezig om te ondersteunen bij de opvang van asielzoekers. Dit is wat we bijvoorbeeld doen:
- We ondersteunen bij opvanglocaties. Op dit moment zijn onze vrijwilligers aan het helpen op zeker 35 locaties. Ze zijn bijvoorbeeld gastheer of – vrouw, zorgen voor een luisterend oor, helpen bij kledinguitgifte en verlenen EHBO.
- We helpen samen met andere organisaties om gastgezinnen te koppelen aan mensen die zijn gevlucht vanwege het conflict in Oekraïne. We zorgen daarbij ook voor informatie aan vluchtelingen en gezinnen, bijvoorbeeld via onze WhatsApp-hulplijn en Telegram.
- We bieden mensen hulp bij zogenoemde Humanitarian Service Points. Daar krijgen mensen iets te drinken, een luisterend oor en eventueel eerste hulp. Ook kunnen ze er terecht voor informatie over hun verblijf in Nederland en waar zij opvang kunnen krijgen. We bemensen Humanitarian Service Points in Utrecht en Amsterdam.
- Daarnaast hebben we onlangs zo’n punt bij het aanmeldcentrum in Ter Apel geopend. Ook hier kunnen mensen terecht voor onder andere informatie en EHBO. Dit Humanitarian Service Point is een aantal gesloten geweest vanwege de veiligheidssituatie, maar inmiddels is het gelukkig weer open.
4. Voor mensen uit Oekraïne lijkt het makkelijker. Trekt het Rode Kruis mensen die vluchten vanuit Oekraïne voor?
Wij helpen iedereen die hulp nodig heeft. Dit staat in onze grondbeginselen en vinden we enorm belangrijk. Zelfs zo belangrijk, dat we onlangs om deze reden onze samenwerking met de gemeente Amsterdam staakten omdat we vinden dat ook mensen zonder Oekraïens paspoort geholpen moeten worden bij een Humanitarian Service Point.
We zijn er dus voor iedereen en maken geen onderscheid. Wel moeten we ons bij onze hulp uiteraard aan de wet en regels houden. Voor mensen die gevlucht zijn uit Oekraïne heeft de overheid soepelere verblijfsregels vastgesteld. Andere vluchtelingen moeten asiel aanvragen en mensen die asiel aanvragen moeten zich voor opvang melden in Ter Apel. Daardoor kunnen we sommige hulp, zoals het koppelen aan gastgezinnen, niet aan hen bieden.
Meer over asielopvang
Al maanden roept het Rode Kruis op om de situatie van asielzoekers in Nederland te verbeteren. We helpen waar we kunnen, maar er is een structurele oplossing nodig.
Foto boven: Asielzoekers slapen in de buitenlucht bij Ter Apel.