Het is het laatste waar je op zit te wachten als je op vakantie gaat: dagenlang koorts en diarree of zelfs eerder naar huis door een virale infectie als zika, dengue of malaria. Waar moet je op letten als je bij thuiskomst niet gelijk door wil naar de huisarts of het ziekenhuis?
Welke risico’s loop je?
Informeer voordat je vertrekt naar de gezondheidsrisico’s in je vakantieland. Welke ziektes heersen er en hoe bescherm je jezelf daartegen? Op de website van het RIVM is hier veel informatie over te vinden.
Teken
De teek is een belangrijke ziekteverspreider. In Nederland denken we daarbij al snel aan de ziekte van Lyme, maar in veel landen (en sinds kort ook in Nederland) komt ook het tekenencefalitis-virus voor: een nare ziekte die een hersenvliesontsteking kan veroorzaken en waar geen specifiek medicijn tegen is.
Het is dus belangrijk om te voorkomen dat je wordt gebeten. Dat doe je door bedekkende kleding te dragen, vooral als je in het bos of door hoog gras loopt. Controleer jezelf altijd nadat je zulke wandelingen hebt gemaakt. Toch gebeten? Zorg dat je een tekentang bij je hebt en verwijder de teek zorgvuldig en zo snel mogelijk.
Muggen
Veel ziektes, zoals malaria, zika en dengue (knokkelkoorts), worden overgebracht door muggen. Voorkom dat je gestoken wordt door bedekkende kleding te dragen en een goede muggenwerende crème of olie (met DEET) te gebruiken. Een muskietennet kan ook wonderen doen. Krijg je last van symptomen als hoge koorts, hoofdpijn, misselijkheid en gewrichtspijn? Zoek dan meteen medische hulp!
Andere dieren
Let op met dieren, zeker in landen waar rabiës (hondsdolheid) voorkomt en dieren niet gevaccineerd zijn. Houd afstand van dieren die je niet kent en aai ze niet. Juist zieke dieren kunnen soms extra schattig en benaderbaar lijken. Heb je kinderen, zorg dan dat die ook niet te dicht bij dieren in de buurt komen.
Eten en drinken
Let bij je eten en drinken goed op de hygiëne. Zoek vóór je reis uit of het kraanwater op je vakantiebestemming te drinken is en let op dat vlees of vis goed doorbakken of gekookt is. Was je handen grondig na gebruik van het toilet en voordat je gaat koken of eten.
Een schone omgeving
In sommige landen zijn knaagdieren belangrijke verspreiders van infectieziekten. Voorkom dat je ze aantrekt door eten en etensresten goed op te ruimen. Hygiëne betekent niet alleen je handen wassen, maar ook zorgen dat je omgeving schoon is.
Vaccineren
Tegen sommige infecties, zoals tekenencefalitis, malaria en gele koorts, kun je vóór je reis een vaccin nemen. In veel gevallen verkleint dat de kans dat je de ziekte oploopt aanzienlijk. Ga hiervoor naar een vaccinatiecentrum of -polikliniek. Let op: sommige inentingen moet je ruim voor aanvang van je reis hebben gehad, dus stel dit niet uit tot het laatste moment.
En verder
- Neem een goedgevulde EHBO-set mee, En download natuurlijk de gratis Rode Kruis EHBO-app, zodat je weet wat je moet doen in een noodgeval.
- Gebruik je medicijnen, neem dan genoeg mee voor de hele vakantie. En stop ze in je handbagage, zodat de kans kleiner is dat je ze kwijtraakt.
- Neem een lijstje mee met gegevens over mogelijke allergieën, overgevoeligheden of medicijnen.
- Controleer of je ziektekostenverzekering op vakantie geregeld is.
- Let op in situaties waar je in aanraking kunt komen met lichaamsvocht van andere mensen. Daarbij denken veel mensen aan veilig vrijen, maar besmetting kan ook plaatsvinden door een besmet scheermesje bij de kapper of tijdens het zetten van een piercing of tatoeage. Wacht daar dus liever mee tot je weer thuis bent.
- Heb je een vaccinatie gehad, dan wordt deze geregistreerd in je gele vaccinatieboekje. Bewaar dit tijdens de vakantie bij je paspoort als bewijs dat je bent ingeënt.
Toch ziek?
Hoewel een goede voorbereiding de kans op ziektes flink verkleint, kun je altijd een infectieziekte oplopen. Krijg je koorts, diarree of andere ziekteverschijnselen, ga dan naar een dokter en laat je onderzoeken.
Bij een aantal infectieziekten, zoals malaria, is het belangrijk om de diagnose snel te stellen en een behandeling te starten. Trek daarom ook bij twijfel op tijd aan de bel.
Deze tips zijn tot stand gekomen in samenwerking met prof. dr. Eric van Gorp van het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam.
