Wat doe je op tien kilometer hoogte, onderweg naar je vakantiebestemming, en iemand anders in het vliegtuig krijgt een hartaanval? Jan Kielstra zag het gebeuren en kwam direct in actie. Op zijn vlucht naar het Spaanse Alicante, moest hij iemand reanimeren en het vliegtuig maakte een noodlanding in Parijs.
Op het moment dat Jan het vliegtuig instapt, geeft hij bij de stewardess aan dat hij bekwaam is om te helpen wanneer dat nodig is. Hij volgde namelijk eerder een EHBO-cursus bij het Rode Kruis. “Dat doe ik altijd”, vertelt Jan, “Niet om daarmee te pochen, maar je weet het maar nooit hoe adequaat anderen zijn als het erop aankomt.”
Nog geen drie kwartier nadat het vliegtuig is opgestegen, wordt Jan op zijn schouder getikt door de stewardess. “Er was iemand onwel geworden en mij werd gevraagd te helpen”, vertelt hij. Jan springt uit zijn stoel en treft iemand onderuitgezakt aan. “Het slachtoffer ziet er op dat moment grauw uit. Ik stel hem een paar vragen, waar hij geen antwoord op geeft”. De man krijgt al snel een blauwe kleur in het gezicht, waarna Jan direct in actie komt. Samen met twee anderen tilt hij de man uit zijn stoel: “Ik vraag om de inmiddels bewusteloze persoon naar voren te brengen en in het gangpad te leggen. Daar is namelijk meer ruimte om hem te helpen”.
Starten met reanimeren in het vliegtuig
Nadat er wat ruimte is gemaakt voor het slachtoffer, gaat Jan op zijn knieën naast de man zitten. “Daar zit je dan op tien kilometer hoogte.” De hartslag van de persoon valt weg en Jan merkt dat de man begint met gorgelen en last krijgt van gasping, dat is een reactie op een laag zuurstofgehalte in de hersenen. “Dat is voor mij het moment de reanimatie te starten.”
Na een paar minuten reanimeren, komt de persoon weer even bij bewustzijn, maar kort daarna zakt hij weer weg. “De persoon moet zo snel mogelijk naar het ziekenhuis toe om verder geholpen te worden.” Daarom vraagt Jan de piloot een noodlanding te maken, en vervolgt zijn reanimatie. De landing is ingezet en Jan hoort de piloot roepen dat het nog twintig minuten duurt totdat ze kunnen landen op het vliegveld van Parijs. Op de drukke luchthaven wordt gelijk toestemming gegeven om te landen en word de landingsbaan vrijgehouden, met een ambulance die paraat staat. “’Twintig minuten!’, denk ik bij mezelf. ’Dat redden we nooit!’”
Kort nadat Jan opnieuw zijn reanimatie start, komt de man weer bij. Na een tijdje wordt de man in een zithouding gebracht. Hij moet nog vaak overgeven. Het vliegtuig landt op het vliegveld in Parijs en de man wordt, samen met zijn vrouw, overgedragen aan het ambulancepersoneel.
Enorme voldoening
De dagen hierna blijft de gebeurtenis zich in Jans gedachten afspelen. “Het is heel erg indrukwekkend als zoiets gebeurt.” Via de luchtvaartmaatschappij krijgt Jan te horen dat het slachtoffer graag in contact komt met Jan. Er volgt een telefoongesprek tussen de twee, wat Jan emotioneel maakte: “Het maakt veel indruk om deze persoon weer in goede gezondheid te horen. Dat is de meeste voldoening die ik ooit in mijn leven heb gehad. Dat het ons lukte om deze man, op tien kilometer hoogte, weer bij ons hebben gekregen, zonder dat daar een ambulance bij kon komen om te helpen. Wat ben ik blij dat ik mij bij het instappen bij de stewardess heb gemeld.”
Tips van onze EHBO-ambassadeur
EHBO-instructeur Louise Schalkoort:
Als je iemand in elkaar ziet zakken, is het belangrijk om eerst te beoordelen of een persoon bewusteloos is. Dit kan door te roepen en te schudden. Reageert de persoon niet, dan is deze bewusteloos en dan bellen we zo snel mogelijk 112. De alarmcentrale zal je begeleiden en vragen of je de ademhaling kunt controleren. Als deze er niet is, dan zal 112 vragen om te starten met de reanimatie en een AED aan te sluiten. Dan blijf je doorgaan met de reanimatie ( borstcompressies en beademingen) tot het ambulancepersoneel aangeeft dat zij het over gaan nemen.”
“Jan heeft snel en goed gehandeld. Daarmee heeft hij, samen met anderen, de cruciale eerste minuten overbrugd, totdat ze konden landen en de hulpdiensten konden helpen.”
