Als we alle landmijnen en explosieven in Oekraïne moeten opruimen, duurt dat zeker 750 jaar. Vooral de antipersoneelsmijn vormt een groot gevaar, omdat die zich richt op mensen. Het wapen leek bezig met een aftocht, maar die tijd is voorbij. Landen trekken zich terug uit het verdrag om de antipersoneelsmijn af te schaffen. Dat baart het Rode Kruis grote zorgen.
Het Rode Kruis ziet dat landen de antipersoneelsmijn door geopolitieke spanningen heroverwegen en uit het zogenoemde Verdrag van Ottawa stappen. Expert humanitair oorlogsrecht bij het Rode Kruis Jan Tijmen Ninck Blok: “Sinds 1997 ondertekenden 165 landen dit verdrag, waarin staat dat zij geen antipersoneelsmijnen meer zullen gebruiken en hun voorraad vernietigen. Dat landen het verdrag opzeggen, is zeer zorgwekkend. Vooral burgers worden hier namelijk het slachtoffer van.”
Antipersoneelsmijn wint terrein
Nergens ter wereld liggen meer mijnen dan in Oekraïne: zeker 25 tot 30 procent van het grondgebied is ermee bezaaid. Zo’n mijn neerleggen gaat snel en kost weinig. Maar ze weghalen duurt lang en kost veel geld. Ninck Blok: “Een landmijn kan vele jaren in de grond blijven liggen en het leven kosten aan een kind dat nog geboren moet worden. Meer dan 80 procent van de slachtoffers van antipersoneelsmijnen zijn burgers, geen gewapende strijders. Dit wapen maakt geen onderscheid.”
Opzegging van het verdrag om jezelf ‘beter’ te kunnen verdedigen, dat klinkt wellicht logisch. Maar juist wanneer er spanningen zijn, komt het erop aan welke keuzes je maakt. “Partijen hebben bovendien geen antipersoneelsmijnen nodig om hun strategische doelen te bereiken. Nieuw-ontwikkelde technologieën en de evolutie van oorlogsvoering hebben de antipersoneelsmijn overbodig gemaakt”, zegt Ninck Blok.
Weer méér slachtoffers
In 2023 kwamen er 833 mensen om als gevolg van de antipersoneelsmijn, het hoogste aantal sinds 2011. Het conflict in Oekraïne, maar ook gebruik van het wapen in Iran, Noord-Korea en Myanmar liggen daaraan ten grondslag. Daar komen de zelf-geïmproviseerde mijnen door gewapende groeperingen nog bij.
Vandaag is het de zogenoemde Mine Awareness Day. Het Rode Kruis grijpt deze dag aan om het belang van het Verdrag van Ottawa onder de aandacht te brengen, want alleen met dat verdrag – en de bereidheid van landen zich hieraan te houden – zorgen we er samen voor dat er een wereld komt waarin dit wapen geen slachtoffers meer maakt.
Op de hoogte blijven over het Rode Kruis?
Volg ons via X of meld je aan voor de perslijst. Vragen over dit bericht?
Neem contact op met een woordvoerder
