Van Brazilië tot aan Jemen: overal ter wereld worden mensen getroffen door verwoestende overstromingen. En dat is niet alleen te wijten aan het regenseizoen. Het klimaat verandert en brengt steeds heftiger en onvoorspelbaarder weer. De gevolgen daarvan zijn overal voelbaar.
De afgelopen maanden was het bijna niet bij te houden, de ene overstroming volgde de andere op. Wereldwijd stonden onze hulpverleners klaar om in actie te komen en mensen te helpen. We zetten op een rijtje wat er waar gebeurde.
1. Brazilië
Eind april veroorzaakte hevige regenval ernstige overstromingen in Rio Grande do Sul, de zuidelijkste staat van Brazilië. In een korte tijd viel er meer dan duizend millimeter regen, wat leidde tot de ergste klimaatramp in de geschiedenis van deze staat. Klimaatverandering maakte de extreme regen die leidde tot de verwoestende overstromingen twee keer zo waarschijnlijk, volgens een onderzoek van het Rode Kruis Klimaatcentrum.
Even stopte de regen, maar op 16 juni werd de regio verrast door nieuwe overstromingen en zware regenval, waardoor mensen opnieuw moesten evacueren. Bijna 2,4 miljoen mensen werden getroffen, en meer dan 400.000 mensen moesten hun huizen verlaten. Veel mensen verblijven nog steeds in tijdelijke opvangcentra.
Het Braziliaanse Rode Kruis zorgde voor noodhulp door water, voedsel, kleding en medicijnen te verstrekken, en verspreidde klamboes en waterfilters om ziektes te voorkomen. Ook in de meest afgelegen gebieden en bij inheemse gemeenschappen die eerder geen hulp konden krijgen.
2. Jemen
Ook Jemen, een land dat sinds 2014 wordt geteisterd door een burgeroorlog en waar miljoenen mensen lijden onder extreme honger, werd niet gespaard door het water. Eind juni begon de regen, en in juli en augustus werd het nog extremer. De hevige regen richt enorme schade aan en raakt zo’n 340.000 mensen. Minstens 56.000 huizen zijn door de overstromingen beschadigd geraakt, meldt vluchtelingenorganisatie UNHCR.
Velen van de getroffenen zijn al jaren ontheemd door het conflict en hadden voor de overstromingen al dringend hulp nodig. Meer dan 74 ziekenhuizen werden beschadigd, en er zijn grote zorgen over het uitbreken van ziektes zoals cholera door vervuild water. De Rode Halve Maan in Jemen, zoals het Rode Kruis daar heet, helpt bij het zoeken naar vermisten, het bieden van onderdak, en het uitdelen van noodpakketten.
3. Caribisch gebied
Aan de andere kant van de oceaan raasde begin juli orkaan Beryl met enorme kracht over het Caribisch gebied. De tropische storm richtte enorm veel schade aan. Bijna 90% van de infrastructuur op de eilanden Saint Vincent en de Grenadines werd verwoest. Dit is de eerste keer dat de regio zo vroeg in het jaar wordt getroffen door een orkaan van deze kracht. Ook Grenada, Jamaica, Venezuela, Mexico en Texas kregen zware klappen.
Rode Kruis-vrijwilligers kwamen snel in actie. Ze deelden tentzeilen, hygiënekits, schoonmaakspullen en andere benodigdheden uit. Ook bezochten ze de getroffen gebieden om te zien wat er precies nodig was. Naast de fysieke schade heeft de orkaan ook mensen mentaal getroffen. Veel slachtoffers verloren alles, vreesden voor hun leven of verloren een dierbare. Daarom is er ook aandacht voor psychosociale hulp.
4. Soedan en Zuid-Soedan
In Soedan, waar momenteel een verschrikkelijk conflict aan de gang is, zorgen de overstromingen van deze zomer voor ramp, op ramp, op ramp. Tientallen mensen zijn omgekomen en twintig dorpen werden verwoest door het breken van de Arbaat-dam. De dam kon de zware regenval van de afgelopen maanden niet aan en bezweek eind augustus. Ongeveer 50.000 mensen zijn hun huis kwijt, en de stad Port Soedan, die cruciaal is voor de hulpverlening, is moeilijk bereikbaar. Door de verwoestingen is er een groot tekort aan voedsel en water, wat de humanitaire situatie in het land nóg erger maakt.
Ook in buurland Zuid-Soedan heeft hevige regenval in de afgelopen weken geleid tot ernstige overstromingen. Er zijn met name zorgen over het Bentiu vluchtelingenkamp, ook wel gezien als een van de meest kwetsbare plaatsen ter wereld. Dit kamp ligt onder het waterpeil van een alsmaar stijgend meer. Hierdoor zijn de bewoners in het kamp bijzonder kwetsbaar voor de gevolgen van de overstromingen.
5. Bangladesh
Ook in Bangladesh sloeg het noodlot toe. Het land, dat bijzonder kwetsbaar is voor klimaatverandering, werd dit jaar extra zwaar getroffen. Eind mei zorgde cycloon Remal al voor tientallen doden en miljoenen mensen zonder stroom in zowel India als Bangladesh.
Afgelopen maand was het weer raak en werd het land opnieuw verrast door het water. Aanhoudende moessonregens zorgen in Bangladesh voor grote overstromingen, waarbij meer dan vijf miljoen mensen werden geraakt. Hulpverleners van het Rode Kruis voeren zoek- en reddingsacties uit en bieden voedsel en schoon drinkwater. Ze helpen ook bij het herstellen van familiecontacten, zodat mensen weer met hun geliefden kunnen worden herenigd.
6. Zuidoost-Azië
En alsof de zomer van 2024 niet al verwoestend genoeg was, sloeg supertyfoon Yagi eind deze zomer ook nog toe. De tyfoon raasde met enorme kracht door Zuidoost-Azië en zorgde voor enorme overstromingen in onder andere Vietnam, Myanmar, de Filippijnen, Laos en Thailand. Hele dorpen zijn weggevaagd en duizenden mensen moesten hun huis noodgedwongen verlaten door het extreme weer.
Vooral Vietnam en Myanmar zijn zwaar getroffen door de tyfoon Yagi, die op 7 september aan land kwam. Het is een van de krachtigste stormen in decennia in het noordelijke en centrale deel van Vietnam.
Vrijwilligers van het Rode Kruis in deze landen helpen om mensen uit het water te redden en op te vangen, voedsel, water en dekens te geven en psychosociale steun te bieden. Ook krijgen getroffen gezinnen cashhulp van het Rode Kruis om hun leven weer op te bouwen. De komende tijd zal hulp dringend nodig blijven, honderdduizenden huizen raakten beschadigd. Het Rode Kruis verwacht ruim 6,5 miljoen euro nodig te hebben voor directe hulp en langdurige ondersteuning in de zwaarst getroffen gebieden.
Het Rode Kruis helpt bij overstromingen
Ook in Oeganda, Ethiopië, Kenia, Japan en Afghanistan zijn dit jaar levens verwoest door het water. Wereldwijd helpen hulpverleners van het Rode Kruis slachtoffers van overstromingen met eerste levensbehoeften zoals onderdak, schoon drinkwater en medische hulp. Ze helpen ook mensen beter voor te bereiden op toekomstige rampen, zodat de impact kleiner is.