Bij gewapende conflicten speelt het Internationale Rode Kruis (ICRC) een belangrijke rol om de humanitaire situatie te beschermen. Uit onderzoek blijkt dat in 2024 zeker 210 miljoen mensen wereldwijd door conflict zijn getroffen. Om deze miljoenen mensen – van Oekraïne en Soedan tot het Midden-Oosten – zo goed mogelijk te helpen, is contact met alle strijdende partijen cruciaal.
Op dit moment zijn er wereldwijd meer dan 450 gewapende groepen actief. De ICRC is in contact met 60% hiervan. Dit contact leidt tot belangrijke afspraken, zoals veilige toegang tot conflictgebieden en het beschermen van burgers. Toch blijft het lastig om met alle partijen verbinding te maken. Dit komt vaak door beperkingen, zoals lokale wetgeving of onveilige gebieden.
Terughoudendheid
In het afgelopen jaar vormde de terughoudendheid van strijdende partijen om met de ICRC om de tafel te gaan, meestal geen grote belemmering. Bij slechts 5% van de gewapende groepen was betrokkenheid volledig onmogelijk.
Waarom is toegang zo belangrijk?
De betrokkenheid van het Rode Kruis bij gewapende conflicten en de toegang tot deze gebieden is om meerdere redenen essentieel:
- Noodhulp leveren. We kunnen alleen medicijnen, voedsel en andere hulpgoederen leveren aan mensen in nood als zij veilig toegang hebben tot het gebied.
- Neutraliteit waarborgen. Door contact met alle strijdende partijen te onderhouden, laten we zien dat we een onafhankelijke, neutrale en onpartijdige humanitaire organisatie zijn.
- Bescherming van het humanitair oorlogsrecht. Door in gesprek te gaan met gewapende groepen dringen we aan op respect voor internationale wetten. Dit helpt het lijden van slachtoffers te verminderen.
Hoeveel mensen leven in conflict?
In 2024 is het aantal mensen dat in conflictgebieden leeft toegenomen tot 210 miljoen (in 2023 was dit nog 195 miljoen). Bijna de helft hiervan bevindt zich op het Afrikaanse continent, waar conflicten in landen als Soedan en Congo miljoenen mensen raken. In het Midden-Oosten leven maar liefst 40 miljoen mensen in conflict. Zoals in Gaza, waar meer dan 85% van de bevolking is ontheemd en nauwelijks toegang heeft tot hulp.
Betrokkenheid blijft essentieel in conflict
Ondanks alle inspanningen lukt het niet altijd om te voorzien in de basisbehoeften van getroffen bevolkingen, zoals de bescherming van gevangenen of het zoeken naar vermiste familieleden. Daarom blijft het voor het ICRC van levensbelang om toegang te krijgen, de dialoog aan te gaan en betrokken te blijven bij alle gewapende groepen. Alleen zo kunnen we onze humanitaire missie voortzetten en mensen in nood blijven helpen.
‘Hacktivisten’
Het afgelopen jaar richtte het Rode Kruis zich niet alleen op traditionele gewapende groepen, maar ook op nieuwe uitdagingen zoals hacktivisten – hackers die betrokken zijn bij gewapende conflicten. Hierbij delen we regels over hoe het humanitair oorlogsrecht ook geldt bij cyberaanvallen tijdens conflicten.
Wat gebeurt er wanneer deze digitale technologieën tegen ons worden gebruikt? In deze video leggen we het uit.
Het Rode Kruis als hoeder van het humanitair oorlogsrecht
Het Rode Kruis blijft ook in de toekomst een belangrijke rol spelen in het beschermen en het naleven van het humanitair oorlogsrecht. Het biedt niet alleen hulp aan mensen die getroffen worden door een conflict, maar ziet ook toe op naleving van de regels door strijdende partijen. Daarnaast blijft het Rode Kruis zich wereldwijd inzetten zodat dit recht wordt gerespecteerd en nageleefd.
