In Zuid-Soedan staan de inwoners voor enorme uitdagingen. Naast de aanhoudende gevolgen van conflicten, hebben ze ook te maken met extreem weer. Gelukkig biedt het Programma Partnerschap-project (PPP) een lichtpuntje, dat een samenwerking is tussen de Europese Unie (DG ECHO), het Nederlandse, het Deense en het Zuid-Soedanese Rode Kruis. Dit project helpt de Zuid-Soedanezen beter voorbereid te zijn op de uitdagingen van de toekomst.
In 2011 vierde Zuid-Soedan feest: na lange periodes van conflict werd het land eindelijk onafhankelijk. Helaas bracht dit niet het gehoopte nieuwe begin. Sindsdien kampt Zuid-Soedan met vele burgeroorlogen en natuurrampen. Door de klimaatcrisis nemen de extreme weersomstandigheden toe. Droogtes worden intenser en regenval heviger.
“In 2019 stond zelfs een derde van het land onder water, met alle gevolgen van dien”, vertelt Bonface Okotch, die werkt als water-en-sanitatie-expert namens het Nederlandse Rode Kruis in Zuid-Soedan.
Bouwen aan weerbaarheid
“Door voortdurende conflicten en extreem weer is het lastig voor mensen om hun leven op te bouwen. Sommige mensen moeten zelfs gedwongen verhuizen”, legt Bonface uit. “Naar schatting hebben minstens 9 miljoen Zuid-Soedanezen humanitaire hulp nodig vanwege deze uitdagingen.”
Eén van de belangrijkste doelen van het PPP-project is om de impact van deze gebeurtenissen te verminderen en mensen weerbaarder te maken, zodat ze steeds beter overeind blijven staan bij elke tegenslag. “Mensen in de gemeenschappen worden getraind om weerrisico’s te beoordelen, waterstanden te monitoren en snel maatregelen te nemen als de gemeenschap gevaar loopt”, vertelt Bonface. “Tijdens noodsituaties versterken ze dijken, maken ze afvoerkanalen vrij en bieden ze hulp aan kwetsbare groepen.”
Geen buikpijn meer
Een ander belangrijk aspect van het project is het verbeteren van de toegang tot schoon water en betere sanitaire voorzieningen. Tot nu toe heeft het project 60.000 mensen bereikt met deze hulp. Dit heeft geleid tot een afname van ziektes zoals diarree, vooral bij kinderen en ouderen. Zo ontvingen de gemeenschappen in de regio Aweil een waterpomp. Bonface: “Sinds we de waterpomp van het Rode Kruis hebben gekregen, zijn ziektes in onze gemeenschap verminderd. Onze kinderen hebben geen buikpijn meer.”
De crisis in Soedan
De recente crisis in Soedan heeft de humanitaire situatie in Zuid-Soedan verder gecompliceerd. Het geweld aan de andere kant van de grens heeft al geleid tot de komst van tienduizenden vluchtelingen naar Zuid-Soedan. In deze groep bevinden zich Zuid-Soedanezen die eerder naar Soedan waren gevlucht vanwege de conflicten in hun eigen land. Zij keren nu weer terug naar hun thuisland.
“De crisis in Soedan kwam plotseling en zonder waarschuwing”, vertelt Kamwati Wango, projectcoördinator van het PPP-project. “De vluchtelingencrisis belast het humanitaire systeem in Zuid-Soedan verder. Er zijn nu nog meer mensen in het land die dringend voedsel, water, onderdak en medische zorg nodig hebben.”
Flexibele hulp
Gelukkig biedt het Programma Partnerschap een belangrijk voordeel ten opzichte van andere projecten: de flexibiliteit van de financiering. “Hierdoor kunnen we snel inspelen op nieuwe noodsituaties, zoals de crisis in Soedan. Zo bieden we vluchtelingen financiële hulp, ook wel cashhulp genoemd, wat effectief blijkt te zijn”, legt Kamwati uit.
Helpen met cash
Kamwati vervolgt: “Wanneer huishoudens geld ontvangen, kunnen ze zelf bepalen welke noodzakelijke items zij willen aanschaffen. Dit stimuleert de lokale economie doordat ze deze items lokaal kunnen kopen. Het is een snelle en waardige manier om hulp te bieden aan mensen in nood.”
Zo kon de Zuid-Soedanese Amou Kuot, die vorig jaar terugkeerde naar haar thuisland vanwege het geweld in Soedan, een goede start maken. “Toen ik terugkeerde naar Zuid-Soedan, was mijn situatie erg slecht. Maar met het geld van het Rode Kruis kon ik een klein bedrijfje starten op de markt. Ik verkoop nu thee, en dit helpt me om voor mijn kinderen te zorgen.”
De lokale gemeenschap centraal
Het mooiste aan het project, benadrukken zowel Bonface als Kamwati, is dat er nauw wordt samengewerkt met de gemeenschap. Kamwati: “De lokale Rode Kruis-afdeling in de regio Aweil speelt een centrale rol in de operatie. Zij staan in direct contact met de gemeenschap en begrijpen wat er speelt. De Rode Kruis-vrijwilligers zetten zich elke dag met toewijding in om het leven van hun gemeenschap te verbeteren. Op deze manier stelt het project de mensen in de frontlinie in staat om de belangrijkste beslissingen te nemen.”
Het Programma Partnerschap-project
Door pandemieën, klimaatrampen en conflicten leven wereldwijd miljoenen mensen in nood. Er is meer nodig dan alleen noodhulp. Om gemeenschappen goed te beschermen, moeten we meer investeren in het voorkomen van rampen en het voorbereiden op noodsituaties voordat ze plaatsvinden. Het Programma Partnerschap met de Europese Unie (DG ECHO: directoraat-generaal Europese Civiele bescherming en Humanitaire Hulp) zorgt voor flexibele en langdurige financiering, zodat we mensen beter kunnen helpen.