Of het nu gaat over het conflict in Israël/Gaza of de migratiediscussie: een simpel lunchgesprek op werk kan al snel uitmonden in een gevoelige discussie. En dan hebben we het nog niet eens over de reacties onder online berichten gehad… Maar vervolgens écht het gesprek aangaan is vaak moeilijk. Het kan ervoor zorgen dat je op je tenen gaat lopen, wat een weerslag kan hebben op je mentale gezondheid. Zonde eigenlijk, want juist een gesprek kan mensen dichter bij elkaar brengen. Met deze vijf tips hoef je die ene collega niet meer uit de weg te gaan en kun je een goed gesprek over een gevoelig onderwerp voeren.
Collega Liske Hays-Verheij werkt voor de afdeling Psychosociale Ondersteuning (PSO) van het Rode Kruis en weet hoe deze gesprekken van invloed kunnen zijn op je gemoedstoestand. “Er is geen gezondheid zonder mentale gezondheid.”
Tip 1: Bedenk van tevoren wat je uit het gesprek wilt halen
Waarom wil je het graag over dit onderwerp hebben? Probeer je elkaar te overtuigen, dan zal er waarschijnlijk meer frustratie ontstaan. Maar als je kan erkennen dat je er allebei anders naar kijkt, vanuit een ander perspectief en behoefte, dan zal er ruimte ontstaan voor een goed gesprek.
Liske: “Veel discussies worden gevoerd om de ander te overtuigen van je eigen gelijk, terwijl dit helemaal niet altijd hoeft. Wil je echt iemands motivatie horen over een bepaald onderwerp, dan zal je je vragen en je gesprek anders moeten insteken. Zo zal het gesprek ook makkelijker verlopen.”
Tip 2: Wees je bewust van je eigen overtuiging en wat dat bij de ander oproept
“We voelen ons vaak persoonlijk geraakt door polariserende onderwerpen zoals politiek, religie, of sociale kwesties. Dit roept defensieve reacties op, in plaats van open dialoog”, vertelt Liske.
Ook kun je soms druk ervaren om je aan te sluiten bij de opvattingen van familieleden of een bepaalde groep. Het kan dan een uitdaging zijn om een andere mening te overwegen of te uitten.
“Benader elkaar met geduld, empathie en openheid. Je hoéft het niet altijd met elkaar eens te zijn. Wees je bewust van je eigen overtuigingen en wat de overtuiging van de ander bij je oproept. Respecteer de verschillende perspectieven en accepteer dat je het niet altijd met elkaar eens bent.”
Tip 3: Luister écht naar elkaar en laat elkaar uitpraten
In een gesprek willen mensen zich graag gehoord voelen. Gebeurt dit niet, dan gaan ze vaak harder roepen in de hoop toch gehoord te worden. “Een tip is om je in een ander te verplaatsen, diens standpunten aan te horen en niet meteen te oordelen”, adviseert Liske.
Toch is dit in veel gevallen makkelijker gezegd dan gedaan. Vooral omdat we al snel ververvallen in het geven van onze eigen mening. “Een nuttige oefening kan zijn om te beginnen met alleen luisteren, zonder oordeel of advies. Spreek bijvoorbeeld af dat jullie allebei een paar minuten ongestoord je standpunt kunnen uitleggen, zonder dat de ander mag onderbreken.”
Tip 4: Kies het juiste moment en de juiste plek
Ben je al een beetje chagrijnig, moet je over vijf minuten naar de sportschool, of heb je al een drankje op? Dan is het misschien niet het beste moment om een gevoelig gesprek te voeren. Bedenk dus van tevoren goed of dit de juiste plek en het juiste moment is. Zo heb je de tijd om echt het gesprek te voeren, te luisteren en je in de ander in te leven.
Tip 5: Kom je er echt niet uit? Agree to disagree
Loopt het gesprek vast? Dan is er altijd nog zoiets als ‘agree to disagree’, oftewel accepteren dat jullie waarschijnlijk een andere mening of perspectief over een onderwerp hebben. En dat is geen probleem, want we kunnen niet allemaal hetzelfde denken.
Het Rode Kruis en mentale gezondheid
Mentale gezondheid vinden we erg belangrijk. Na een ramp hebben mensen vaak naast fysieke wonden ook mentale wonden opgelopen. Dit kan zich uiten in nachtmerries, slapeloosheid of weinig eetlust. Rode Kruis-hulpverleners worden daarom getraind om psychologische eerste hulp te verlenen bij noodsituaties. Want: zonder psychische gezondheid, is er geen gezondheid.