Het lijken een paar doodgewone tenten, maar binnen die tenten worden levens gered. Precies een jaar geleden opende het veldziekenhuis van het Rode Kruis in Rafah, Gaza. Het doel was duidelijk: medische hulp bieden aan mensen die getroffen zijn. Inmiddels zijn er al meer dan 80.000 mensen geholpen. Wat begon als een tijdelijke noodvoorziening, werd binnen een jaar een onmisbare plek.
Levensreddend werk in extreme omstandigheden
Afgelopen twaalf maanden werkte een team van hulpverleners onafgebroken. Het geluid van explosieven en sirenes om hen heen. Terwijl veel van hen zelf slachtoffer zijn van het conflict. Zij verloren familieleden en leven in erbarmelijke omstandigheden. Toch staan zij nog altijd dag en nacht klaar, om in het veldziekenhuis levens te redden.
Tot nu toe zijn ruim 80.000 patiënten geholpen. 37% daarvan zijn kinderen. “Niemand van ons had verwacht dat het menselijk leed zó groot zou zijn, of dat onze aanwezigheid zó lang nodig zou blijven”, vertelt Julien Chassany van het Internationale Rode Kruis. “Maar zolang er slachtoffers vallen, blijven wij zorgen voor de zieken en gewonden.”
‘Het doet pijn dat ik ze niet eens kan vasthouden‘
Voor hulpverleners is het intens om al het leed in het ziekenhuis te zien. Zo vertelt hulpverlener Iman Ayyash over een kind dat helemaal onder de brandwonden zat. “Hij wist niet wat precies pijn deed, omdat álles pijn deed. Ik kan ze niet eens vasthouden om ze te laten weten dat we er zijn om te helpen. Maar we doen wat we kunnen.”
Hulpverlener Ramzi Awaja ziet het als zijn taak om zoveel mogelijk contact te maken met iedereen. “Maar ik merk dat ik het verdriet en de pijn van de patiënten sneller opneem, dan ik ze kan loslaten.”
Toch blijven ze lichtpuntjes zien in de kleine momenten. Zo vertelt Amna Al-Akhras: “Wanneer je ziet dat een kind geneest houdt dat je sterk. Dan zie je dat de mensheid niet eindigt bij het leven van onze geliefden.”
Gevaarlijke werkplek
Tijdens de hervatting van de gevechten op 18 maart 2025 werden de evacuatiezones zo dicht bij het ziekenhuis afgebakend, dat het letterlijk op de frontlinie kwam te liggen. Hoewel het ziekenhuis volledig operationeel bleef, was het voor veel gewonden uit het zuiden te gevaarlijk om er te komen. Ook voor medewerkers is dit moeilijk. “We moeten werken in zogenaamde veilige plekken, maar in werkelijkheid zijn er geen veilige plekken”, vertelt ambulancemedewerker Hani Mahmoud Wadi.
Medewerkers omgekomen tijdens hulpverlening
Ook de aanval op de hulpverleners op 23 maart 2025 kwam als een grote schok. Acht hulpverleners van de Palestijnse Rode Halve Maan kwamen om het leven terwijl zij op een reddingsactie waren om levens te redden.
Sally Khald Abu Borhum is psycholoog in het veldziekenhuis en is diep geraakt door dit verlies: “Deze collega’s stonden naast ons in het ziekenhuis. We hebben samen gelachen, gehuild en levens gered. Hun verlies is ook ons verlies.”
Familie of vrienden hebben soortgelijke wonden
Mahmoud El Nems werkt als chirurg in het veldziekenhuis. “Oorlogschirurgie kan voor veel mensen beangstigend zijn. Het zien van bloed en de geur van rotte wonden kan afschrikwekkend zijn. Maar, het verzorgen van patiënten die door wapens gewond zijn geraakt, voelt echt als het verzorgen van onze eigen broers en zussen.”
Mentale littekens enorm diep
Naast fysieke wonden zijn de mentale littekens diep. Uit een enquête in maart bleek dat 88% van de ondervraagden een huis of familielid had verloren. 70% gaf aan behoefte te hebben aan emotionele steun, terwijl slechts de helft daar toegang toe heeft. Psychologen en maatschappelijk werkers van het Rode Kruis zorgen voor individuele sessies, groepsgesprekken en gezinsbegeleiding om met de trauma’s van dit conflict om te gaan.
Steeds meer uitdagingen
Al meer dan twee maanden komt er geen hulp Gaza in. Onze vrachtwagens vol hulpgoederen staan aan de grens te wachten. De medische middelen in het ziekenhuis zijn bijna op. Terwijl de patiënten blijven binnenstromen.
Daarnaast nemen zomerse risico’s toe, zoals een toename van huisvliegen. Daarnaast is er nu een uitbraak van schurft. Deze problemen vragen om dagelijkse hygiëne en bescherming van patiënten met open wonden.
Het veldziekenhuis in cijfers
- 80.241 patiënten behandeld in de polikliniek en spoedeisende hulp
- 2.000 ziekenhuisopnames
- 2.396 consulten in de drukste week (13–19 april 2025)
- 13% van de bevallingen gebeurde via een keizersnede
- 36.605 volledige verdovingen toegediend voor ingrepen
- 54% van de operaties waren algemene chirurgische ingrepen
- 33% betrof het verwijderen van dood/infectueus weefsel
Het Rode Kruis in Gaza
Het conflict in het Midden-Oosten heeft een ongekende humanitaire crisis veroorzaakt. In Gaza is de gezondheidszorg ingestort en is er een tekort aan bijna alles. Honderdduizenden mensen hebben dringend hulp nodig. Onze hulpverleners zetten zich, met gevaar voor eigen leven, in om deze mensen te helpen met medische en psychosociale zorg, voedsel, water en onderdak.
