We moeten het hebben over hitte. Deze stille killer behoort namelijk tot één van de dodelijkste natuurrampen wereldwijd. Overal ter wereld worden hitterecords verbroken en de opwarming van de aarde zorgt ervoor dat het alleen maar heter wordt.
Voor de tweede dag op rij is het wereldwijde temperatuurrecord gebroken. Zondag 21 juli werd mondiaal een gemiddelde temperatuur van 17,09 graden gemeten. Nooit eerder was die zo hoog, meldt het Europese klimaatbureau Copernicus. Maar een dag later, op maandag 22 juli, werd het nog warmer met een gemiddelde van 17,15 graden. 17 graden klinkt misschien niet hoog, maar dit is een gemiddelde voor de hele wereld. Ook poolgebieden en plekken waar het nu winter is doen mee.
Bovengemiddeld heet
Sinds april kampen verschillende delen van de wereld met extreme hitte. In New Delhi, de hoofdstad van India, was het eind mei zelfs 52°C. Dat is de hoogste temperatuur ooit gemeten in het land. In India, maar ook in andere landen zoals Thailand, heeft de hitte dit jaar al tientallen levens geëist. En in Mexico vielen zelfs brulapen dood uit de bomen vanwege de extreme temperaturen. Ook Zuid-Europa kampt deze zomer met hittegolven en zelfs op Antarctica zijn de temperaturen veel hoger dan normaal.
Nieuw onderzoek
Recent onderzoek, waar ook het Rode Kruis Klimaatcentrum aan meewerkte, toont aan dat bijna de gehele wereldbevolking vorig jaar te maken had met 26 extra extreem hete dagen die er zonder klimaatverandering niet zouden zijn geweest. Vorig jaar was al het warmste jaar ooit, en naarmate de wereld verder opwarmt, kunnen we nog meer van deze extreme dagen verwachten met temperaturen boven de 32°C.
Gevaarlijk
Je denkt misschien: ‘lekker warm’. Maar de gevolgen van extreme hitte zijn zorgwekkend en worden vaak onderschat. Ze vormen een serieus gezondheidsrisico en kunnen zelfs fataal zijn, vooral voor kwetsbare groepen zoals ouderen, jonge kinderen, mensen met een handicap en zwangere vrouwen. In de zomer van 2022 stierven alleen al in Europa 61.000 mensen aan de gevolgen van extreme hitte. Zo behoren hittegolven tot de dodelijkste natuurrampen.
Oudere mensen zijn bijzonder kwetsbaar voor hitte omdat hun organen minder goed werken, hun dorstprikkel is afgenomen en de zweetproductie afneemt. Dat maakt de kans op een levensgevaarlijke hitteberoerte groter. Daarnaast zijn mensen die buiten werken, zoals landarbeiders, bouwvakkers en wegwerkers, ook extra kwetsbaar bij hitte.
Hitte-eiland
Met name steden zijn kwetsbaar voor hitte. Dat komt door het zogenaamde hitte-eilandeffect. Beton en asfalt houden warmte vast, waardoor onze huizen moeilijk kunnen afkoelen en het in steden nóg warmer wordt. Het gebrek aan groene en koele plekken vergroot dit risico. Vaak zijn de armste wijken ook de warmste wijken. Want in die wijken is relatief weinig groen.
Het Rode Kruis en hitte
Kortom: hitte is gevaarlijk, en zal blijven toenemen in de toekomst. We zullen ons dus moeten aanpassen. Gelukkig kunnen we de impact van hitte verminderen met simpele acties en hitteplannen. Dat doet het Rode Kruis over de hele wereld. In Bangladesh werden bijvoorbeeld waarschuwingsberichten verspreid en koelingstations opgezet om mensen te helpen af te koelen.
In Nederland werken we aan lokale hitteplannen en informeren we mensen over de gevaren van hitte en hoe ze zich kunnen beschermen. Door het delen van informatie, zoals een draaischijf waarmee mensen kunnen bijhouden hoeveel water ze hebben gedronken, helpen we met bewustwording. Ook werkt het Rode Kruis aan projecten om de impact van klimaat-gerelateerde natuurrampen te verminderen.
Heat Action Day
Tijdens Heat Action Day (2 juni 2024) vestigen Rode Kruis-verenigingen wereldwijd de aandacht op de dreiging van extreme hitte én wat er gedaan moet worden om deze te verminderen. Op deze dag organiseerden we op verschillende plekken in de wereld evenementen. Dit jaar was ‘kunst’ het thema.
