Drie jaar geleden sloegen miljoenen mensen uit Oekraïne op de vlucht, vanwege het geweld daar. Ze lieten alles achter: hun woning, hun werk en hun vertrouwde leven. Nu staan sommigen voor een moeilijke keus: blijven leven in onzekerheid en armoede, of terug naar huis, waar het nog steeds onveilig kan zijn. Uit onderzoek blijkt dat mensen vanuit omliggende landen besluiten terug te gaan, zelfs naar gebieden waar nog hevig wordt gevochten.
Gemis van familie
Waarom keren mensen terug? Heimwee, het gemis van familie, de hoop op een toekomst kunnen redenen zijn. Of het is bittere noodzaak: hun geld raakt op, er is geen werk. Voor sommige Oekraïense vluchtelingen is het moeilijk om in het buitenland werk te vinden en een nieuw bestaan op te bouwen. Een grote groep terugkeerders geeft aan dat werk en financiële problemen hen tot deze keuze dwingt.
Het leven bij terugkomst is onzeker. Ze kunnen ook hier niet altijd rekenen op zorg, een woning en werk. En in gebieden waar wordt gevochten, zijn huizen, scholen en ziekenhuizen vaak verwoest. Van de teruggekeerde mensen heeft 23 procent nog altijd te weinig geld voor eten en voor andere dagelijkse kosten. In gebieden aan de frontlinie is dat zelfs 79 procent. Ruim een kwart van alle terugkeerders besluit richting deze gebieden af te reizen.
Alona keerde terug voor haar moeder
Alona vluchtte samen met haar 16-jarige dochter en 84-jarige moeder naar Roemenië. “Het was een schok: een ander land, een andere taal, een andere cultuur. Maar de mensen waren ongelooflijk behulpzaam. We kregen veel steun van het Rode Kruis en andere organisaties”, vertelt ze.
Toch keerden ze na een jaar terug naar Oekraïne, vanwege de medische situatie van haar moeder. “De wachttijden in de ziekenhuizen in Roemenië waren te lang, daarom besloten we terug te gaan.” Nu wonen ze weer in Dnipro, dat nog steeds wordt getroffen door luchtaanvallen.
De nood groeit
Vooral ouderen hebben het zwaar. Zij zijn voor meer dan de helft afhankelijk van een overheidshulp en voelen zich eerder eenzaam. Ze werken minder, en als de steun minder wordt of wegvalt, is de kans op schulden groter.
Hulpverleners van het Rode Kruis zien de nood groeien. Al drie jaar staan zij dag en nacht klaar in Oekraïne en buurlanden. Ze bieden voedsel, medische zorg en psychosociale steun, maar de situatie is nijpend.
Internationale steun neemt af
Het Rode Kruis ziet een zorgelijke trend: de internationale steun neemt af. Als deze verder wegvalt komen mensen die alles al hebben verloren nog meer in de kou te staan. Dat mogen we niet laten gebeuren.
Hulp opschalen
Het Rode Kruis roept daarom op om de steun voor Oekraïne juist nu op te schalen. Onze hulp blijft hard nodig. We blijven noodhulp bieden, zoals medische zorg na bombardementen of psychosociale ondersteuning. Ook helpen we families die vermiste dierbaren zoeken. Lees meer over wat het Rode Kruis doet in Oekraïne.
Afgelopen drie jaar kregen we wereldwijd meer dan 322.000 hulpverzoeken en konden we 12.000 families duidelijkheid geven over het lot van een vermiste naaste.
Ook in Nederland staan we klaar. In opvangcentra bieden we ondersteuning en via onze WhatsApp-hulplijn ondersteunen we mensen met praktische vragen. Hoe de situatie zich ook ontwikkelt, wij blijven.
Geef voor de hulp van het Rode Kruis
Het Rode Kruis biedt al drie jaar voedsel, water, medische zorg en psychosociale hulp aan de bevolking van Oekraïne. Nu het winter is hebben Oekraïners het extra zwaar.
