Deze week zijn de nieuwe plannen van het kabinet-Schoof gepubliceerd. Het Rode Kruis komt als grootste humanitaire organisatie wereldwijd op voor mensen in nood. In het aankomende beleid en de financiële plannen zien wij de volgende aandachtspunten.
Bezuinigingen op ontwikkelingshulp
Allereerst maken we ons zorgen over de bezuinigingen op ontwikkelingshulp. Wereldwijd hebben steeds meer mensen hulp nodig, terwijl er steeds minder geld beschikbaar is. Het kabinet wil vanaf 2027 jaarlijks 2,4 miljard euro minder uitgeven aan ontwikkelingshulp. Dit geld is ook bedoeld voor humanitaire hulp. In 2025 wordt er al 46 miljoen euro minder beschikbaar gesteld voor deze hulp, wat de grootste bezuiniging is binnen het budget voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp.
Normaal gesproken wordt het budget voor ontwikkelingshulp aangepast op basis van de economische groei. Nu wordt dit niet gedaan zoals voorgaande jaren, wat kan leiden tot extra bezuinigingen van wel 1 miljard euro in de komende jaren.
Het Rode Kruis vindt dit zorgwekkend. Het geld dat nu wordt bezuinigd is hard nodig om mensen in kwetsbare situaties wereldwijd te helpen. Minder geld betekent minder middelen om voedsel, water, onderdak en medische hulp te bieden aan mensen in crises, conflict of noodsituaties. We roepen op om te zorgen voor een solidair budget waarmee mensen in nood geholpen kunnen blijven worden.
Hulp voor mensen in de knel in Nederland
Steeds meer mensen in Nederland komen financieel in de problemen en vragen het Rode Kruis om hulp. Daarom zijn we blij en opgelucht dat het kabinet het programma voor schoolmaaltijden voor kinderen voortzet. Dit programma bereikt, samen met het Jeugdeducatiefonds, meer dan 350.000 kinderen die hierdoor met een gevulde broodtrommel naar school kunnen. We blijven ons inzetten om ervoor te zorgen dat alle kinderen en ouders die voedselnood ervaren, de hulp krijgen die ze nodig hebben.
Het kabinet erkent gelukkig ook dat er zo’n 400.000 mensen in Nederland voedselnood ervaren (uit ons eigen onderzoek blijkt zelfs 450.000 mensen), en dat voedselhulp en laagdrempelige dienstverlening nodig is voor een grote groep mensen die niet in hun basislevensbehoeften kunnen voorzien.
Het Rode Kruis werkt samen met 100 lokale voedselpartners en de overheid om deze mensen te bereiken. Veel mensen durven geen hulp te vragen uit schaamte of angst. Daarom is het belangrijk dat er ook op lange termijn maatregelen komen om de bestaanszekerheid te vergroten, zodat minder mensen afhankelijk worden van noodhulp.
Bescherming van mensen op de vlucht
Iedereen heeft het recht om op een veilige manier bescherming te zoeken. Grensmaatregelen, zoals het grenstoezicht waar het kabinet in investeert, zorgen er vaak voor dat mensen gevaarlijke routes nemen op zoek naar veiligheid. Zolang er conflicten en rampen zijn, zullen mensen blijven vluchten, ook naar Nederland.
Het Rode Kruis is dan ook ongerust over de geplande bezuinigingen op de asielbegroting. We vrezen dat er hierdoor minder humane opvangplekken beschikbaar zullen zijn en daardoor het leed van mensen die hier bescherming zoeken groter wordt. Dit kan leiden tot mensonwaardige situaties. Op 17 september sprongen Rode Kruis-vrijwilligers bij in Ter Apel en Stadskanaal, omdat er opnieuw te weinig plekken in het aanmeldcentrum waren.
Nu al zitten mensen in kwetsbare posities, waaronder veel kinderen, te lang in noodopvanglocaties die niet geschikt zijn voor langdurig verblijf en enorm veel geld kosten. Wij helpen bij de opvang en zien juist een oplossing in het investeren in structurele opvanglocaties die goed zijn voor bewoners, omwonenden en gemeenten. Alleen zo kunnen we zorgen voor voldoende humane opvangplekken in de toekomst.
Tot slot maken we ons zorgen over het stopzetten van de financiering voor de Landelijke Vreemdelingenvoorzieningen (bed-bad-brood-regeling). Wij staan ervoor dat iedereen, ongeacht nationaliteit of juridische status, recht heeft op toegang tot basislevensbehoeften. Het stopzetten van deze regeling kan ertoe leiden dat mensen zonder verblijfspapieren op straat belanden, waardoor het risico op uitbuiting en andere onmenselijke situaties toeneemt.
Wat doet het Rode Kruis?
Het Rode Kruis is de grootste humanitaire hulporganisatie ter wereld. Met miljoenen vrijwilligers in 191 landen staan we klaar om mensen in nood te helpen. Of het nu gaat om mensen die moeten vluchten voor geweld, financieel in de knel zitten of hun huis verloren door een overstroming – wij bieden hulp. Dit doen we wereldwijd, en dus ook in Nederland. Voor ons staat voorop: in tijden van nood mag niemand alleen staan.