In april 2023 laaide het geweld op in de hoofdstad Khartoem, waardoor miljoenen mensen in Soedan gedwongen werden hun huizen te verlaten. Het gevolg is een humanitaire crisis van een onvoorstelbare omvang. Veel Zuid-Soedanezen, die ooit naar Soedan waren gevlucht voor veiligheid, keren nu terug naar hun thuisland. Alleenstaande moeder Amou is één van hen.
Verkrachtingen, plunderingen en hongersnood: de verhalen die uit Soedan komen zijn gruwelijk. Binnen een jaar heeft het conflict zo’n 11 miljoen mensen op de vlucht gejaagd. De meeste vluchtelingen zoeken veiligheid binnen Soedan. Daarmee is het momenteel de grootste interne migratiecrisis ter wereld. Anderen steken de grens over: meer dan 2 miljoen mensen zijn naar buurlanden gevlucht, waaronder de Centraal-Afrikaanse Republiek, Egypte, Ethiopië, Tsjaad en Zuid-Soedan.
Nergens eten te vinden
In buurland Zuid-Soedan komen meer dan duizend vluchtelingen per dag uit Soedan aan. Veel mensen die nu hun toevlucht zoeken in Zuid-Soedan, zijn eigenlijk Zuid-Soedanezen die vanwege de oorlog in hun eigen land jaren geleden naar Soedan vluchtten op zoek naar veiligheid. De regering noemt hen ook wel ’terugkeerders’.
Zo keerde alleenstaande moeder Amou (36) in april 2023 samen met haar zes kinderen terug naar het dorp waar ze jaren geleden waren vertrokken. Haar situatie was op dat moment zorgelijk: “Als we in Khartoem waren gebleven, zouden mijn kinderen zijn doodgegaan”, vertelt ze. “Door het geweld en de onrust was er nergens eten te vinden. Ik kon niet langer voor ze zorgen en besloot daarom te vluchten.”
Bedrijfje in thee en bonen
Na een lange reis kwamen Amou en haar kinderen veilig aan in de regio Aweil, in het noordwesten van Zuid-Soedan. Onderweg werden ze, net als veel andere vluchtelingen, beroofd van hun bezittingen en kleding. Gelukkig raakte niemand gewond. Amou: “Toen ik hier terugkwam, was er niets meer over van mijn oude woning. Nu wonen we in het huis van mijn zwager.”
Door de zware tocht en ondervoeding werden Amou’s kinderen ziek. Het was een moeilijke periode, maar gelukkig kwam ze er doorheen. Dankzij financiële hulp van het Zuid-Soedanese Rode Kruis begon Amou een klein bedrijfje waarmee ze thee en bonen verkoopt op de markt. “Het geld van het Rode Kruis gaf me hoop om door te gaan. De steun hielp me om voor mijn zieke kinderen te zorgen”, vertelt ze.
De grens kraakt in Zuid-Soedan
De mensen die de grenzen oversteken, waaronder veel vrouwen en kinderen zoals Amou, hebben dringend voedsel, water, onderdak en medische zorg nodig. Veel gezinnen komen met weinig tot niets aan en zijn tijdens hun vlucht vaak gescheiden geraakt.
Buurlanden zoals Zuid-Soedan hebben gastvrij hun grenzen opengesteld om de vluchtelingen op te vangen, maar waren hier niet op voorbereid. De vluchtelingenkampen aan de grens zijn overvol. In het kleine dorpje Renk, waar de doorstroomcentra plek hebben voor ongeveer 4.000 mensen, worden nu meer dan 13.000 mensen opgevangen. De situatie in de vluchtelingenkampen is schrijnend. Honderden mensen delen één toilet en schoon drinkwater is schaars. Ziekten zoals cholera en diarree verspreiden zich snel.
Zuid-Soedan is één van de armste landen ter wereld en kampt met een ernstige humanitaire nood. Het jonge land is al jarenlang verwikkeld in conflict. Daarnaast is de oliepijplijn, een belangrijke inkomstenbron, grotendeels stilgevallen door het geweld in Soedan. Ook stijgt de inflatie snel. Zo zijn voedsel, brandstof en water voor veel mensen onbetaalbaar geworden.
Cash voor mensen op de vlucht
Dankzij het Programmatic Partnership (PP), een samenwerking tussen de Europese Unie en het Internationale Rode Kruis (IFRC), ontvangen vluchtelingen zoals Amou financiële hulp via cash-vouchers. Met deze hulp kunnen zij zelf kiezen wat ze nodig hebben. Dit helpt hen om een nieuw leven op te bouwen door bijvoorbeeld een bedrijfje te starten.
Het Rode Kruis helpt de mensen uit Soedan
Ondanks de moeilijke omstandigheden werken duizenden hulpverleners van de Soedanese en Zuid-Soedanese Rode Halve Maan, zoals het Rode Kruis daar heet, onvermoeibaar door om hulp te bieden aan vluchtelingen uit Soedan. Ze zorgen voor onderdak, voedsel, schoon water, en medische hulp aan de zwaarst getroffen mensen. Ook helpen ze ouders en kinderen die afschuwelijk geweld hebben meegemaakt, met psychosociale hulp.
Help mee en doneer via giro 881
Het Rode Kruis helpt mensen in crises wereldwijd met voedsel, water, onderdak en medische zorg. Ook als de ramp de voorpagina niet haalt. Help jij ons mee de nood in beeld te brengen? Dan zorgen wij dat de hulp op de goede plaats komt. Deel dit bericht of geef op giro 881 onder vermelding van ‘Vergeten crises’. Want vergeten is menselijk, maar laten we mensen niet vergeten.
