Terwijl de wereld vecht tegen het coronavirus, worden boeren in Oost-Afrika geconfronteerd met zwermen verwoestende woestijnsprinkhanen. Het Internationale Rode Kruis vreest voor oogstverlies en ernstige voedselonzekerheid, vooral in conflictgebieden.
“Iedereen is bezig met het coronavirus, maar ondertussen dreigt in Oost-Afrika een ramp vanwege een sprinkhanenplaag”, zegt John Karongo, landbouwexpert van het Internationale Rode Kruis. “Voor Oost-Afrikaanse boeren begint nu het belangrijkste plantseizoen, maar ondertussen dreigen miljarden sprinkhanen hun landbouwgronden en oogsten te vernietigen. We moeten nu in actie komen om het ergste te voorkomen.”
Voortplanten
Ook in de eerste maanden van het jaar werd een aantal Oost-Afrikaanse landen al geteisterd door sprinkhanen. De grote hoeveelheid regen in maart – de ideale omstandigheden voor sprinkhanen om zich voort te planten – zorgt voor een verontrustend domino-effect. De nieuwe zwermen die nu opduiken in Kenia, Somalië en Zuid-Ethiopië leggen op hun beurt ook weer eitjes, die eind juni en juli zullen uitkomen. Precies de tijd dat de boeren beginnen met oogsten. Ook Oeganda en Zuid-Soedan worden bedreigd.
‘Ze eten alles’
Boeren zoals Halima Abdisalad, die in de stad Garowe in het noorden van Somalië woont, zagen eerder dit jaar lijdzaam toe hoe hun vegetatie door de sprinkhanen werd aangevreten. Ze vrezen het ergste wanneer meer eitjes – een volwassen vrouwtje legt 35 tot 150 eitjes ‘per pakket’ – uitkomen. “Zodra zwermen sprinkhanen op een boerderij arriveren, laten ze niets achter – ze eten alles”, zegt Halima.
Extreem weer
Gevoed door warmere en nattere weerpatronen, is de sprinkhanenuitbraak de ergste die Oost-Afrika in decennia heeft gezien. De plaag volgt op een jaar dat werd gekenmerkt door extreme droogte en overstromingen.
Combinatie corona en sprinkhanen
“We zien in veel gebieden al toenemende voedselonzekerheid omdat sprinkhanen weilanden en gewassen wegvagen”, aldus Karongo. “Als de uitbraak van sprinkhanen niet wordt gestopt, worden we wanneer de gewassen beginnen te rijpen geconfronteerd met de grootste zwermen op hun hongerigste moment. Ondertussen veroorzaakt de COVID-19-pandemie economische onrust die arme gezinnen ongetwijfeld het hardst zal treffen.”
Wat doet het Rode Kruis?
Het Internationale Rode Kruis informeert, samen met de nationale Rode Kruis- en Rode Halve Maan-verenigingen, gemeenschappen over sprinkhanen, zodat zwermen vroegtijdig kunnen worden gemeld. Ook kijkt het welke maatregelen moeten worden genomen als er chemisch wordt gespoten. In Somalië helpt het Rode Kruis boeren die vorig jaar zaden hebben ontvangen met apparatuur zoals biopesticiden en training om verder verlies van gewassen te helpen voorkomen.
Het Internationale Rode Kruis zet zijn voedsel-, levensonderhouds- en landbouwprogramma’s voort in Somalië, Zuid-Soedan en Ethiopië. Het Rode Kruis van Kenia helpt ondertussen mensen bij het herstel met behulp van geldsubsidies, veevoer voor vee en zaden en landbouwwerktuigen.
