Miljoenen mensen op de vlucht, overvolle ziekenhuizen en alsmaar zwaarder wordend geweld. De situatie voor mensen in Congo gaat hard achteruit. Al twee jaar hebben de aanhoudende gevechten het oosten van het land in zijn greep. Sinds februari verslechtert de situatie met de dag, waardoor opnieuw honderdduizenden mensen vluchten. “Het is moeilijk overleven in deze onmenselijke omstandigheden”, zegt Nabintu die samen met haar man en vijf kinderen het conflict ontvluchtte.
Het conflict tussen verschillende gewapende groeperingen speelt zich af in het oosten van de Democratische Republiek Congo. In deze regio krijgen ziekenhuizen sinds februari steeds meer gewonden mensen binnen, waaronder vrouwen en kinderen. In de stad Goma, in het oosten van het land, kunnen onze hulpverleners de hulpvraag nauwelijks aan. In slechts één maand tijd kwamen in het ziekenhuis zes keer meer patiënten binnen dan normaal.
Wat is er aan de hand in Congo?
In de Democratische Republiek Congo namen de gevechten de afgelopen weken flink toe tussen het overheidsleger en de M23-beweging. Deze beweging is de grootste gewapende groep van de in totaal meer dan honderd gewapende groeperingen die actief zijn in het oosten van Congo. De regio is strategisch gelegen en bovendien rijk aan grondstoffen, zoals kobalt en koper. Sinds de jaren ’90 vormt dit gebied dan ook het epicentrum van verschillende conflicten.
Op de vlucht voor het geweld
De conflicten die de regio teisteren dwingen miljoenen mensen hun huizen te ontvluchten. Vluchtelingenkampen zijn inmiddels overbevolkt en internationale hulporganisaties, zoals het Rode Kruis, staan voor grote uitdagingen vanwege de onzekerheid in het gebied. In de afgelopen weken alleen al moesten zeker 135.000 mensen vluchten naar de stad Goma. Nog eens 100.000 mensen vluchtten naar de stad Minova, niet ver daarvandaan.
Voor de meeste families is het de derde of zelfs vierde keer in slechts één jaar tijd dat zij alles achterlaten. Naast Soedan, is er geen land ter wereld waar zoveel mensen binnenlands op de vlucht moesten als in Congo: zeker 6,5 miljoen mensen. Daarbij heeft in totaal nu een kwart van de bevolking humanitaire hulp nodig, wat neerkomt op 25 miljoen mensen, blijkt uit cijfers van de VN.
Vluchten met vijf kinderen
“Toen het geweld uitbrak, kon ik mijn man niet meer bereiken. Pas dagen later begreep ik dat hij en onze kinderen waren gevlucht naar het kamp waar we nu verblijven. Ik dacht dat hij dood was”, vertelt Nabintu Furaha, die met haar familie haar thuis moest ontvluchten voor het geweld. Samen met haar man en vijf kinderen vluchtte ze naar Masisi, een dorp niet ver van Goma.
Voor families die leven in kampen, zoals die waar Nabintu verblijft, zijn er tekorten aan alles. Geen schoon sanitair, in combinatie met het huidige regenseizoen, brengen grote gezondheidsrisico’s – zoals diarree of zelf cholera – met zich mee. Daarnaast lopen vrouwen hier een verhoogd risico slachtoffer te worden van (seksueel) geweld. “We slapen op dunne matjes, met veel mensen in een tent”, legt Nabinut uit. “Dankzij het Rode Kruis ontvangen we nu middelen zoals tentzeil, tegen de regen en kou. Maar ook keukengerei, zodat we kunnen koken.”
Wat doet het Rode Kruis?
In de regio biedt het Rode Kruis ondersteuning aan ziekenhuizen, helpen we met bescherming, veiligheid en voedseldistributie en bieden we psychosociale hulp. Het afgelopen jaar bereikten onze hulpverleners meer dan 240.000 huishoudens met voedselhulp. Ruim 300.000 huishoudens ontvingen financiële ondersteuning, zodat zij zelf hetgeen kunnen kopen dat ze nodig hebben.
Houden aan het oorlogsrecht
Ook al werken we als organisatie hard aan bescherming van mensen in kwetsbare posities, noodhulp en verbetering van de gezondheidszorg in Congo: het is niet genoeg. Uiteindelijk moeten de strijdende partijen zich houden aan het humanitair oorlogsrecht en burgers beschermen. Als dat niet gebeurt, dan gaan miljoenen mensen in Congo een grimmige toekomst tegemoet.
