“Ik heb ‘dood’ gespeeld om te overleven toen een gewapende groep de auto overviel. Het werkte, maar toen ik weer ‘tot leven kwam’ zag ik dat alle anderen waren vermoord.” Het is slechts één van de verhalen die collega Eleonore van het Internationale Rode Kruis hoort als ze twee weken verblijft in een ziekenhuis in Tsjaad. Hartverscheurende verhalen. Verhalen die je liever niet vertelt, maar wel verteld moeten worden. In dit artikel lees je pijnlijke verhalen van ontzettend sterke mensen, die overleven tegen alle verwachtingen in.
In het Abéché ziekenhuis, in het oosten van Tsjaad, worden uitsluitend mensen met schotwonden behandeld. Een ziekenhuis waar alleen mensen liggen die zijn neergeschoten: het is bijna niet voor te stellen als je in een land van vrede leeft. Ooit was het ziekenhuis bedoeld voor 289 patiënten, maar nu liggen er minstens vijf keer zoveel mensen in het ziekenhuis. Bankiers, winkeliers en studenten van de universiteit: het conflict spaart niemand.
Dat wordt ook pijnlijk duidelijk als je in het ziekenhuis rondkijkt. Buiten de overvolle kamers liggen moeders met pasgeboren baby’s op houten bankjes. Regelmatig moeten ze verliggen, in een poging om te rusten.
Bloederig conflict in Soedan spaart niemand
In Soedan is al maanden een bloederig conflict gaande. Vijf miljoen mensen zijn gedwongen om te vluchten, waarvan de meesten in buurlanden veiligheid zoeken. Velen zijn gewond geraakt in het conflict, waaronder veel onschuldige burgers.
Veel van de patiënten in het ziekenhuis zijn vanuit Soedan gevlucht naar buurland Tsjaad. De wonden op hun lichaam laten maar een deel zien van de verschrikkelijke reis die ze hebben moeten maken. De afschuwelijke beelden die hun in nachtmerries achtervolgen, blijven ongezien.
Achta; een vrouw die verdoofd was door de gebeurtenis voor haar ogen
De geur in het ziekenhuis is een van de eerste dingen die haar opviel, vertelt Achta, een 60-jarige Soedanese vrouw. “Toen ik het ziekenhuis binnenkwam rook ik meteen de geur van geïnfecteerde wonden, zweet en urine.” Achta is pas net in het ziekenhuis aangekomen, met een schotwond in haar arm. Het verhaal dat ze vertelt gaat door merg en been. “Ik voelde de kogel niet door mijn huid gaan, want net daarvoor was mijn dochter voor mijn ogen doodgeschoten. Ik was totaal verdoofd.”
Met geen pen valt te beschrijven wat zij gevoeld moet hebben. En helaas is ze één van de velen die met deze trauma’s rondloopt. Sterker nog, iedereen met wie Eleonore spreekt, heeft een geliefde verloren of weet niet waar een familielid is.
Abdel; een man die ‘dood’ moest spelen om te overleven
De 31-jarige Abdel doet een droevige constatering: “Ik heb meer conflict dan vrede gekend”. Voor het meest recente conflict in Soedan studeerde hij geografie aan de universiteit. Tijdens het conflict raakte hij gewond en verstopte Abdel zich met anderen uit zijn buurt in een school.
Twee maanden zat hij daar. Om hem heen overleden mensen door de honger of het gebrek aan medicatie. Abdel wist te ontsnappen, maar toen hij bijna bij de grens met Tsjaad was, overvielen gewapende mensen de auto waar hij in zat. Het enige wat hij kon doen, is net doen alsof hij dood was. Door de wond die hij eerder had opgelopen geloofden de overvallers het en gingen weer weg. Maar toen Abdel zijn ogen openden, zag hij dat alle anderen waren vermoord. In zijn nachtmerries ziet hij nog steeds de levenloze lichamen.
Niemat; een moeder die in haar hart weet dat haar zoon dood is
In het eerste bed links, van de vrouwen- en kinderkamer, ligt Niemat. Al 23 dagen ligt ze daar als Eleonore met haar spreekt. Ze is in haar heup geschoten waardoor ze aan bed gekluisterd ligt. Naast haar liggen twee kinderen op de grond omdat er niet genoeg bedden zijn. Het doet Niemat pijn te zien dat zij wel een bed heeft en de kinderen niet.
Waar haar eigen kind is weet ze niet. Of eigenlijk weet ze dat in haar hart wel. Eerder probeerde hij haar op te tillen toen ze op de grond viel nadat ze beschoten was. “Ik vertelde hem dat hij weg moest gaan om zichzelf te redden, maar hij bleef.” Samen konden ze gelukkig beschutting vinden. Een week later werden ze alsnog van elkaar gescheiden en sindsdien heeft ze niets meer van hem gehoord. Op de vraag waar ze denkt dat hij is geeft ze een antwoord dat geen moeder wil geven: “Hij is dood, dat weet ik zeker”.
Dromen van thuis
Alle patiënten die hierboven aan het woord kwamen worden nog verzorgd in het Abéché ziekenhuis in Tsjaad. En hoewel de weg naar genezing nog lang en pijnlijk zal zijn, komen ze hopelijk elke dag een stapje dichter bij hun grootste droom: thuis zijn.
Het Rode Kruis in actie
Conflicten ontregelen de levens van steeds meer mensen. Niet alleen in Soedan, maar ook in onder andere Oekraïne, Armenië/Azerbeidzjan en in Israël en Gaza en de Westelijke Jordaanoever. Als vrede verder weg lijkt dan ooit, is het tijd om te helpen. Want één ding is zeker: we hebben elkaar nodig. Daarom komen wereldwijd hulpverleners van het Rode Kruis in actie. Elke dag. En dat willen we blijven doen, juist nu steeds meer mensen hulp nodig hebben.
Steun jij onze hulp met een gift? Help mee via de knop hieronder of met een donatie op IBAN-nummer NL33INGB0000000881.
