Als wereldwijde hulporganisatie staan we dagelijks oog in oog met de gevolgen van klimaatverandering: oogsten die mislukken door onvoorspelbaar weer, gemeenschappen die verdwijnen door de stijgende zeespiegel, of ontheemd raken door extreme droogte. De klimaatcrisis is een humanitaire crisis, en snelle actie is flink nodig voor het redden van levens. Waarom? Dat leggen we je uit in dit artikel.
1. Grootste oorzaak van rampen
De klimaatverandering zorgt voor steeds meer rampen overal ter wereld. Extreme weersomstandigheden zoals overstromingen, orkanen en bosbranden komen niet alleen vaker voor, maar worden ook intenser. Deze gebeurtenissen hebben een verwoestende impact: mensen verliezen hun leven, huizen en inkomsten.
De afgelopen 5 jaar (2018-2022) werd maar liefst 96% van alle rampen veroorzaakt door extreme weersomstandigheden. 1,59 miljard mensen wereldwijd werden hierdoor getroffen, waarvan naar schatting 130 miljoen mensen ontheemd zijn geraakt in hun eigen land. Meer dan 120.000 mensen verloren hun leven. Deze schokkende cijfers benadrukken hoe dringend wereldwijde actie nodig is om klimaatverandering te remmen en mensen te helpen die erdoor worden getroffen.
2. Klimaatcrisis verergert bestaande crises
De klimaatcrisis maakt problemen die al bestaan, zoals voedselonveiligheid, armoede en conflict, nóg erger. Bijvoorbeeld: als er al weinig geld en voedsel in een gebied is, maakt de droogte door klimaatverandering het nog moeilijker om genoeg eten te hebben. Bovendien bedreigt extreem weer plekken waar mensen wonen, wat hen dwingt te verhuizen en hun inkomstenbronnen te verliezen.
Ook maakt klimaatverandering de situaties in conflictgebieden erger. De impact van extreme weersomstandigheden vergroot de kwetsbaarheid van samenlevingen die al fragiel zijn, waardoor conflicten worden aangewakkerd of verergerd. Als een storm infrastructuur zoals wegen, huizen en voorzieningen raakt, maakt dat het herstel na conflicten nóg moeilijker. De toenemende schaarste van belangrijke hulpbronnen, zoals water, verhoogt ook de spanningen tussen gemeenschappen.
Bovendien vergroot klimaatverandering de kans op water-gerelateerde ziekten, zoals malaria en diarree, doordat ziekteverwekkers zich sneller verspreiden in omstandigheden van te weinig, te veel of te vervuild water. Het risico op hitteberoertes neemt ook toe door stijgende temperaturen. Deze gezondheidsproblemen treffen vaak kwetsbare gemeenschappen en leggen extra druk op gezondheidszorgsystemen.
3. Kwetsbaren worden het hardst getroffen
In de klimaatcrisis worden de meest kwetsbaren het hardst getroffen. Mensen in arme landen, die het minst hebben bijgedragen aan de oorzaken van klimaatverandering, ondervinden de meest verwoestende gevolgen. Het aantal mensen dat ieder jaar afhankelijk is van humanitaire hulp door extreem weer, zoals overstromingen, droogte, bosbranden of stormen, ligt rond de 108 miljoen mensen per jaar. Naar verwachting zal dit getal bijna verdubbelen in 2050 tot meer dan 200 miljoen mensen als we niet snel in actie komen.
Het Rode Kruis en de klimaattop
Als we de opwarming van de aarde niet snel onder de 1,5 graad krijgen, heeft dat gigantische humanitaire gevolgen. Iedere halve graad hoger zal leiden tot meer en intensere natuurrampen en daarmee tot verlies van mensenlevens. De klimaatcrisis is daarmee centraal komen te staan in ons werk. Inzetten op het voorkomen van dit soort rampen is nodig om mensenlevens te kunnen redden, maar ook verstandig om hogere kosten te vermijden. Waar er nu 3,5 tot 12 miljard euro per jaar naar humanitaire hulp gaat, kan dat – als we niet genoeg doen – oplopen tot wel 20 miljard euro per jaar in 2050. Dat is zelfs voor een organisatie die gewend is om aan miljoenen mensen tegelijkertijd noodhulp te verlenen, niet bij te benen.
Als een humanitaire organisatie die al tientallen jaren reageert op noodsituaties, neemt het Rode Kruis proactieve stappen om de gevolgen van de klimaatcrisis aan te pakken. Dit omvat niet alleen directe noodhulp bij rampen, maar ook langdurige programma’s om gemeenschappen veerkrachtiger te maken tegen de impact van klimaatverandering. Op de COP28 – de jaarlijkse klimaatconferentie – roepen we wereldleiders op om te investeren in een rechtvaardige klimaatfinanciering voor de meest kwetsbaren en om dringend meer maatregelen te nemen om de opwarming van de aarde te verminderen.
Dit is een tijd om te helpen
Natuurrampen, zoals overstromingen en ernstige droogte, ontregelen de levens van steeds meer mensen. Onder andere in Libië, de Filipijnen, Bangladesh en Oost-Afrika. Als het water tot aan de lippen staat, is het tijd om te helpen. Want één ding is zeker: we hebben elkaar nodig. Daarom komen wereldwijd hulpverleners van het Rode Kruis in actie. Elke dag. We helpen wie dan ook, waar dan ook, waarom dan ook. Dat willen we blijven doen, juist nu steeds meer mensen hulp nodig hebben. Steun jij onze hulp met een gift? Help mee via de knop hieronder of met een donatie op IBAN-nummer NL33INGB0000000881.
